Vài năm trở lại đây, cứ đến tháng Giêng, gia đình bác Thành (phường Yên Phụ, quận Tây Hồ, Hà Nội) lại tập trung tới chùa Một Cột để được nhà chùa làm lễ dâng sao giải hạn, cầu an.
Bác Thành cho biết đầu năm, bên cạnh việc đi lễ cầu may, gia đình bác lại đăng ký dâng sao giải hạn. Với 4 người trong gia đình được làm lễ cầu an, lễ sao, tổng tiền lễ hết 1.000.000 đồng.
Cung “lớn”, cầu “rộ”
Không chỉ gia đình bác Thành, lễ dâng sao giải hạn đầu năm gần như đã trở thành trào lưu. Nhiều gia đình, từ thành thị đến nông thôn, nô nức đăng ký dâng sao giải hạn mỗi dịp đầu năm.
Chị Mai (phố Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm) cho biết gia đình chị đăng ký lễ dâng sao tại chùa Thái Cam (phố Hàng Vải) hết khoảng gần 900.000 đồng. “Tôi không hiểu sâu về lễ, nhưng mọi người bảo lễ sao rất tốt, đem lại may mắn, xua đi vận hạn, nên mình cứ làm cho yên tâm”, chị Mai chia sẻ.
Sở dĩ dịch vụ dâng sao giải hạn nở rộ vì nhu cầu của người dân rất lớn. Theo quan niệm trong dân gian từ xưa, có 9 ngôi sao luân phiên chiếu mệnh vào mỗi người trong mỗi năm ứng với từng sao, gồm La Hầu, Kế Đô, Mộc Đức, Thái Âm, Thái Dương, Thủy Diệu, Vân Hớn, Thổ Tú, Thái Bạch. Cùng một tuổi, một năm, nhưng sao chiếu vào người nam khác với người nữ. 9 sao này chia thành 3 nhóm cực tốt, cực xấu và trung bình. 9 ngôi sao trên tác động khác nhau với mỗi cá nhân.
Chẳng hạn người xưa quan niệm sao La Hầu cực xấu với đàn ông. Người nam bị sao này chiếu thường gặp tai nạn, ốm đau, thị phi, nhiều hạn ách. Sao xấu nhất với phụ nữ là Kế Đô, quanh năm ưu phiền hao tài tốn của, gặp nhiều vận đen đủi. Sao Thái Dương thì đặc biệt tốt cho nam, quanh năm tài lộc, công danh rạng ngời…
Chính vì thế cần làm lễ để giải sao xấu, nghênh sao tốt, để nếu ai gặp sao xấu thì nhờ lễ giải hạn mà vận hạn được giảm nhẹ, hóa giải. Người nào gặp sao tốt thì nghênh đón để vận may được nhân lên.
Theo các nhà nghiên cứu, các nhà sư: Theo lời Phật dạy, không có ngôi sao nào chiếu vào con người mà nhờ đó người mang sao chiếu mệnh trong năm đó được phúc lợi, hay mang tại họa và cũng không một nghi lễ nào gọi là cúng sao giải hạn cho phật tử.
Thế nhưng thực tế nhiều đình, đền, chùa, cứ vào dịp đầu năm, ban quản lý lại bận rộn cho việc tổ chức nghi lễ dâng sao giải hạn. Các địa điểm linh thiêng trở thành nơi chốn để dịch vụ tâm linh thỏa sức tung hoành.
Bên cạnh hoạt động cúng lễ không thể không kể đến dịch vụ hốt bạc, là bán đồ lễ. Với tâm lý đi đền, chùa, nhiều người muốn dâng một chút lễ để tỏ lòng thành, nên các dịch vụ bán đồ lễ kề cận bên các đền to, phủ lớn ngày đầu xuân không lúc nào ngớt khách. Giá các mặt hàng này cũng cao như… sao trên trời!
![]() |
Viết sớ - dịch vụ “hốt bạc” mùa lễ hội
Tâm có được an?
Chị Lan (phố Dịch Vọng, Cầu Giấy) không khỏi băn khoăn khi cầm tờ hóa đơn thanh toán tiền cho một vài món hàng mà chị mua để đặt lễ tại một ki ốt gần sát cổng đền Ghềnh (Long Biên) với tổng giá: một bao thuốc lá giá 50.000 đồng; một gói bánh gạo Nhật giá 20.000 đồng, một đôi nến cao giá 60.000 đồng. Khi hỏi người bán hàng sao giá cao thế, chị nhận được cái nhìn thiếu thiện cảm: “Đi lễ cần cái tâm. Ở đây hàng nào cũng giá như vậy. Đã đi lễ đừng nên chê đắt, rẻ”, người bán hàng tại đây nói.
Không chỉ dịch vụ đồ lễ, dịch vụ viết sớ, khấn thuê cũng nhộn nhạo, làm phần nào bớt đi vẻ uy linh ở chốn thiêng. Tại Phủ Giầy (Nam Định), anh Hà (phố Hoàng Đạo Thúy, quận Đống Đa) đầu năm đi lễ cũng với tâm thành, nhờ một “thầy” có tuổi viết sớ. Ban đầu anh định viết một lá sớ. Nhưng sau khi nghe “tư vấn”, anh được “thầy” viết cho 4 lá sớ với mức giá 50.000 đồng/lá, tổng cộng hết 200.000 đồng, mà chả biết trong sớ viết gì, vì toàn chữ Hán, chữ Nôm. Cùng với đó, “thầy” lại nói là anh có tâm đi lễ viết sớ rồi để thầy vào tuyên sớ, cầu an cho gia đình may mắn cả năm. Nghe bùi tai, anh đồng ý. Sau khi lễ xong (khoảng 5 phút), “thầy” thu 200.000 đồng.
Với giá tiền “ngất ngưởng” như vậy, nên tại các đền phủ, không hiếm gặp cảnh các “thầy” khăn xếp, áo dài đỏ ngồi la liệt, cùng chật kín những bà, những “cô” ngồi khấn thuê
Đi lễ đầu năm là để cầu an, cho tâm hồn thư thái. Trong tâm linh, chữ Tâm cần đặt lên hàng đầu, tất cả lễ vật dâng cúng chỉ là tượng trưng cho lòng thành kính của người trần trước Phật Thánh.
Chính vì vậy, thành tâm kính lễ, giữ gìn cảnh giới tôn nghiêm tại các đình, đền, chùa, tránh mê tín tạo cơ hội cho những kẻ buôn thần bán thánh được dịp lộng hành là hành động thiết thực và ý nghĩa nhất với mỗi người khi hành hương về bái yết các đấng tối linh Phật, Thánh, Thần…
Thu Hường