Lê Đăng Khoa thường được biết đến với danh hiệu “soái ca khởi nghiệp”. Ở thời điểm hiện tại, khái niệm khởi nghiệp dường như không còn thích hợp với Khoa. Sau nhiều thương vụ đầu tư, hiện Khoa đang quản lý 10 công ty ở 10 lĩnh vực khác nhau.
Chiến lược khác biệt
Đầu năm 2016, Khoa khởi nghiệp với dự án Zita.vn, công nghệ giúp người mua định vị bất động sản và liên kết với người bán. Dự án khởi nghiệp này sau đó đã tạo nên một cú đột phá trong ngành và thay đổi thói quen tìm kiếm bất động sản truyền thống tại Việt Nam.
Cuối năm đó, Khoa chứng tỏ bản lĩnh khi trở thành ông bầu của đội bóng rổ Đà Nẵng Dragon. Ngay khi Việt Nam tổ chức giải bóng rổ chuyên nghiệp đầu tiên (VBA – Vietnam Basketball Association), Khoa đã đưa đội nhà đi thi đấu và giành chức vô địch đầu tiên của giải đấu này. Từ đây, Khoa mạnh dạn hơn với những quyết định đầu tư mang dấu ấn của chiến lược khác biệt.
Sau khi giành chiến thắng ở lĩnh vực mới là thể thao, Khoa đã đưa ra một quyết định khó để thử thách bản thân: đầu tư vào lĩnh vực hoa tươi với công ty 38 độ. “Hoa là ngành khó nhất mà tôi từng đầu tư”, Khoa chia sẻ. Ngành này thực tế có nhiều cái khó khiến các ông chủ luôn bận rộn.
Thứ nhất, hoa là ngành không được tồn kho. Nếu so với ngành phân bón có thể tồn kho vài tháng cũng không sau, nhưng với hoa, nếu tồn kho 5 ngày là “chết”. Sau 5 ngày là hoa héo, vốn đầu tư về không.
Thứ hai, hoa là ngành đa dạng chủng loại. 380 chuyên kinh doanh hoa nhập khẩu. Cái khó là làm sao mang đến cho khách hàng nhiều loại hoa nhất nhưng phải bán trong thời gian ngắn nhất.
Ngoài ra, dù bán hoa nhập nhưng Khoa luôn đặt ra mục tiêu bán với giá tốt nhất để đại chúng hóa sản phẩm. Về dài hạn, Khoa mong rằng “khi nhắc đến hoa là nhắc đến 380”. Chuyện này không đơn giản nhưng vị doanh nhân trẻ này vẫn có lý do để đầu tư.
Doanh nhân trẻ Lê Đăng Khoa
Thị trường hoa quốc tế rất lớn, ngấp nghé mức tỷ đô, là ngành rất tiềm năng. Hoa tươi là sản phẩm quà tặng khó thay thế. Hơn hết, theo Khoa, hoa là sản phẩm có sự phát triển bền vững, không phải ngành nghề trào lưu. Đây cũng là mục tiêu đầu tư của Lê Đăng Khoa khi rót vốn vào các ngành nông nghiệp, du lịch, thể thao.
Trước khi đầu tư, 380 chỉ có 4 cửa hàng, sau khi Khoa rót vốn, thương hiệu này đã mở đến 9 cửa hàng trên toàn quốc. Mục tiêu đến cuối năm 2017, 380 sẽ có 15 cửa hàng. Khoa cho biết, tất cả đã sẵn sàng và chờ ngày khai trương.
Nhìn vào tiềm năng tiêu dùng của người dân Việt Nam là một trong những lý do khiến Khoa quyết định rót vốn vào 380. Đầu tư vào nhà hàng đồ nướng Hàn Quốc Thích thịt cũng không ngoài lý do đó.
Tháng 4/2017, Khoa lấn sân sang ngành ăn uống. Khởi đầu với cửa hàng đầu tiên trên đường Trần Hưng Đạo (quận 1, Tp.HCM) với mục tiêu dài hạn là phát triển thành chuỗi nhà hàng.
Mấy năm gần đây, xu hướng mở nhà hàng nở rộ khắp Tp.HCM. Đặc điểm chung là mang văn hóa các nước châu Á về Việt Nam do các món châu Á thích hợp với thói quen ẩm thực người Việt. Vì là xu hướng nên chuyện cạnh tranh không thể tránh khỏi. Trả lời về vấn đề này, Khoa điềm tĩnh lý giải, không cần cạnh tranh với đối thủ, chỉ cần làm tốt là tự nhiên có khách đến.
Chiến lược khác biệt này của Khoa bắt đầu từ việc định vị khách hàng, đó là dân văn phòng và giới trẻ. “Sản phẩm tốt đi kèm giá cao, sản phẩm trung bình có giá thấp, chúng tôi cung cấp sản phẩm tốt nhưng giá vừa phải. Đó là cách cạnh tranh của Thích thịt”, Khoa giải thích.
Cách làm này không phải là giảm bớt chất lượng hay số lượng sản phẩm mà Khoa chấp nhận giảm lợi nhuận để lôi kéo được nhiều khách hàng hơn. Nói cách khác, Khoa tìm lợi nhuận nhờ số đông thay vì giá.
Liên tục mở rộng hệ thống kinh doanh nhờ chiến lược khác biệt, Khoa dường như là doanh nhân không biết điểm dừng. Tháng 6/2017, Khoa đã xây dựng xong hệ thống tư vấn bất động sản LeReal để khai trương vào tháng 7/2017.
LeReal là chuỗi văn phòng tư vấn và cho thuê bất động sản trên toàn quốc. Tư vấn bất động sản đang là lĩnh vực rất tiềm năng. Theo báo cáo của công ty Nghiên cứu bất động sản CBRE, có hơn 37.000 căn hộ chào bán trong năm 2016 và thị trường tiêu thụ trên 35.000 căn.
Bí quyết quản trị
Hiện tại, vị doanh nhân trẻ này đang quản lý đến 10 công ty và công ty nào cũng đang hoạt động tốt. Tuy nhiên, nhà đầu tư nhìn vào không khỏi lo ngại về năng lực quản lý của Khoa hay chuyện đầu tư đa ngành. Vậy bí quyết quản lý của vị doanh nhân trẻ này là gì?
Trao đổi về chuyện đa ngành, Khoa nói, 10 công ty cũng chưa xem là nhiều. “Tôi may mắn được quen biết nhiều đàn anh đàn chị trong giới kinh doanh, người nào cũng điều hành hàng chục công ty. Có nhiều công ty lớn và uy tín ở tầm thương hiệu quốc gia. Chính họ đã cho tôi động lực và niềm cảm hứng”, Khoa giải thích về áp lực điều hành nhiều công ty cùng lúc.
Ngoài nguồn động lực này, để quản lý cùng lúc nhiều công ty, theo Khoa, phải tìm ra công thức thành công. Công thức này đến từ sự quan sát, trải nghiệm và học hỏi. Quan trọng nhất là đầu tư về con người, tạo ra hệ thống những con người làm được việc.
Tại mỗi công ty, Khoa “cài cắm” một nhân sự chủ chốt. Người này có thể giỏi về tài chính hay xuất sắc về điều hành. Khi điều hành, Khoa chỉ cần làm việc với người chủ chốt này (key person). Nhờ vậy, vị doanh nhân trẻ này có thêm thời gian tìm hiểu những cơ hội đầu tư mới.
Tuy nhiên, để tìm được những người này không hề dễ. Từ việc quan sát để nhận ra điểm mạnh của họ, Khoa phải bỏ nhiều thời gian đào tạo và hỗ trợ thêm. Có một điều đặc biệt, “hơn một nửa nhân sự chủ chốt của tôi là những người bạn trên 10 năm gắn bó”, Khoa tiết lộ.
Bí quyết nữa để quản trị các khoản đầu tư hiệu quả là nhìn vào hệ thống vận hành doanh nghiệp. “Tôi không đầu tư vào công ty hay ý tưởng mà đầu tư vào ê kíp làm việc. Một ý tưởng trung bình nhưng có ê kíp xuất sắc sẽ tạo ra công ty tốt”, Khoa nói.
Theo đánh giá của Khoa, 380 không chỉ trả lương nhân viên đúng hạn, mà còn thuê chuyên gia về dạy nhân viên, thậm chí cho nhân viên ra nước ngoài nâng cao tay nghề. Có thể 380 chưa hoạt động xuất sắc nhưng có hệ thống con người giỏi, rất tiềm năng.
Để có được những kinh nghiệm này, Khoa phải trả giá rất nhiều. Kỷ niệm đáng nhớ nhất là thời gian khởi nghiệp ở công ty Ba Lá Xanh của gia đình. Năm 2005, lúc đó Khoa 22 tuổi, mới tốt nghiệp ngành Cử nhân Tâm lý ở Mỹ về, chưa có kinh nghiệm gì về quản lý nhưng phải ngồi ghế Giám đốc điều hành.
“Điều này tạo ra áp lực rất lớn và khiến tôi mắc nhiều sai lầm”, Khoa kể. Nhưng cũng chính nhờ quãng thời gian đó, Khoa học hỏi được nhiều kinh nghiệm quý giá.
“Một buổi sáng thức dậy ở Tp.HCM, tôi nhận được tin nhà máy ở Long An bị gió lốc thổi bay cả mái nhà xưởng xuống sông. Mưa ướt hết hàng hóa và nguyên liệu. Tôi không biết phải xoay sở thế nào?”, Khoa hồi tưởng.
Nhưng sau đó, anh bình tĩnh giải quyết từ từ và rốt ráo. Khoa gọi điện cho khách hàng xin giao hàng trễ vì sự cố. Đồng thời, anh thương lượng ngay với nhà cung cấp về nguồn nguyên liệu hư hại và trao đổi với ngân hàng để sắp xếp tài chính. Rắc rối lần đó đã giúp Khoa cứng cáp và bản lĩnh hơn.
“Nếu mình chân thành và uy tín thì dù có gặp rủi ro, tôi tin đối tác cũng không nỡ làm khó mình”, Khoa nhắc lại bài học đầu đời và đi theo anh đến tận bây giờ.
Hiện tại, hàng ngày, Khoa vẫn giữ thói quen đọc sách và điều hành công ty phần lớn qua các ứng dụng công nghệ. Nhờ các ứng dụng mạng xã hội, Khoa có thể trao đổi và dặn dò nhân viên trong khi vẫn kiểm soát được tình hình công ty bằng các phần mềm quản lý trên điện thoại thông minh.
Những lúc không đủ thời gian, Khoa họp ngay với công ty qua điện thoại. Bằng cách này, Khoa có thể bao quát toàn bộ tình hình của 10 công ty đang quản lý. Đó cũng là cách mà Khoa dự định sẽ quản lý với những công ty tiếp theo đang được anh ấp ủ.
Yến Nhi
Những công ty Khoa đang điều hành: - Công ty phân bón Ba Lá Xanh - Chuỗi cửa hàng vật tư dành cho nông dân Amart - Làng du lịch Tre Việt (The Bamboo Villages) - Công nghệ định vị bất động sản Zita.vn - Chuỗi cửa hàng hoa NK 38 Degree Flowers - Chuỗi nhà hàng Thích Thịt Korean BBQ - Vườn ươm Bamboo - cung cấp cây xanh công trình - Đội bóng rổ Đà Nẵng Dragon - Chuỗi văn phòng tư vấn bất động sản LeReal - Dịch vụ trà và café kết hợp chuỗi cửa hàng hoa 38 Degree Flowers (khai trương tháng 8/2017) |