Tại toạ đàm trực tuyến về tận dụng quy tắc xuất xứ sáng 9/10, ông Đỗ Ngọc Hưng cho biết trong các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Hoa Kỳ đã ký kết, quy tắc xuất xứ luôn được nước này đặt trọng tâm. Đây là công cụ để đảm bảo các lợi ích ưu đãi chỉ dành cho những đối tác có đóng góp thực chất trong chuỗi cung ứng - tức là hàng hóa phải có tỷ lệ nội địa hóa đủ lớn mới được hưởng lợi.
 |
|
Ông Đỗ Ngọc Hưng cho biết CBP cùng DOC đang tăng cường rà soát chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt với hàng hóa có nguồn nguyên liệu từ nước thứ ba. |
Hiện Hoa Kỳ có FTA với khoảng 20 đối tác, theo Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (USITC), gồm: Úc, Bahrain, Canada, Chile, Colombia, Costa Rica, Cộng hòa Dominica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Israel, Jordan, Hàn Quốc, Mexico, Maroc, Nicaragua, Oman, Panama, Peru và Singapore.
Phân tích quy định liên quan đến quy tắc xuất xứ trong Hiệp định Hoa Kỳ - Mexico - Canada (USMCA), vốn thay thế cho NAFTA, ông Đỗ Ngọc Hưng cho biết các yêu cầu về giá trị gia tăng nội khối đã được nâng lên đáng kể. Điều này giúp Hoa Kỳ kiểm soát chặt chẽ hơn nguồn gốc nguyên liệu, đồng thời ngăn chặn tình trạng chuyển tải bất hợp pháp - một vấn đề nước này thường xuyên đưa ra trong điều tra thương mại quốc tế.
"Đơn cử, với ô tô, so với NAFTA trước đây thì quy định tỷ lệ nội địa hóa khu vực trong USCMA tăng lên đến 75%. Với thép nội khối, tỷ lệ này là 70%. Đối với hoá chất, bổ sung thêm các tiêu chí về biến đổi hóa học để xác định xuất xứ. Với hàng dệt may, yêu cầu về sợi, vải túi, vải thun… đều phải có xuất xứ ở khu vực", Tham tán cho biết.
Theo ông Hưng, các quy định này buộc doanh nghiệp phải tái cấu trúc nguồn cung ứng thu mua nguyên liệu đầu vào, tăng hàm lượng nội địa trong sản phẩm, đồng thời đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn về lao động và môi trường.
“Từ kinh nghiệm này, chúng ta có thể thấy quy tắc xuất xứ là không chỉ là rào cản kỹ thuật, rào cản thương mại mà còn là tấm vé thông hành để doanh nghiệp chứng minh tính minh bạch, đáp ứng chuẩn mực chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Hưng nhận định
Ngày 31/7, Tổng thống Donald Trump cũng đã ký sắc lệnh điều chỉnh thuế đối ứng với 69 đối tác thương mại, áp dụng từ ngày 7/8. Theo đó, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ chịu thuế 20%, trong khi hàng bị xác định là chuyển tải chịu thuế 40%.
Dù Washington chưa công bố đầy đủ quy định mới về quy tắc xuất xứ và chuyển tải, song các động thái cho thấy Mỹ đang chuẩn bị siết chặt kiểm soát.
Ông Hưng cho biết, theo kế hoạch, việc rà soát Hiệp định USMCA sẽ diễn ra vào tháng 11 tới. Hoa Kỳ cũng đang tích cực đàm phán với các đối tác để thống nhất các quy định chi tiết hơn về xuất xứ và chuyển tải hàng hóa. Những tiêu chuẩn kỹ thuật mới này sẽ tạo ra “bức tranh toàn cảnh” rõ ràng hơn về cách Hoa Kỳ áp dụng chính sách thuế đối ứng trong thời gian tới.
Ông Hưng nhấn mạnh, doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ cần đặc biệt chú trọng việc tuân thủ quy định hiện hành, đặc biệt về xuất xứ, hóa đơn, chứng từ và chứng nhận hàng hóa. Các hồ sơ cần được chuẩn hóa và minh bạch hơn bao giờ hết, bởi hiện nay Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ (CBP) cùng Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đang tăng cường rà soát chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt với hàng hóa có nguồn nguyên liệu từ nước thứ ba.
Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết thêm, qua các cuộc làm việc với đối tác Hoa Kỳ, các tập đoàn, nhà phân phối, bán buôn, bán lẻ đều khẳng định sẽ duy trì hoạt động thu mua, tìm nguồn cung ứng và tiếp tục tăng hoạt động đầu tư tại Việt Nam, nhất là trong bối cảnh mùa cao điểm tiêu dùng cuối năm của Mỹ như Lễ Tạ ơn, Giáng sinh và Halloween đang đến gần.
Theo ông, đây là tín hiệu tích cực, thể hiện sự tin tưởng của đối tác Hoa Kỳ với hàng hóa xuất khẩu Việt Nam, khi chất lượng hàng hóa ngày càng được cải thiện, mẫu mã đa dạng hơn và giá cả ngày càng cạnh tranh.
Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ đang phối hợp chặt chẽ với Cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR), DOC cùng các cơ quan liên quan để hỗ trợ đoàn đàm phán của Chính phủ Việt Nam trong quá trình đàm phán sắp tới. Theo dự kiến, các cuộc đàm phán sẽ diễn ra trong tháng 10 và 11, dưới cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Đỗ Kiều
