Tại Diễn đàn Doanh nghiệp Phát triển bền vững Việt Nam 2016 được tổ chức sáng ngày 8/11, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chia sẻ: “Tôi không yên lòng về các chỉ số phát triển bền vững tại Việt Nam. Khái niệm phát triển bền vững tại Việt Nam trên lý thuyết tốt đẹp, nhưng thực tế, nó nhận được sự tham gia rất ít của cộng đồng, từ Nhà nước, DN, đến người dân”.
Chưa có DN dẫn dắt
Với trách nhiệm đại diện của Chính phủ về phát triển bền vững, Phó Thủ tướng đã trực tiếp đi khảo sát từ người lái xe ôm đến người lái taxi và câu trả lời là họ chỉ biết về năng lực cạnh tranh mà không hề biết đến 169 chỉ số phát triển bền vững cụ thể. Đáng quan ngại là nhiều người cho rằng trách nhiệm phát triển bền vững hiện nay là của các bộ và cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, tại các cơ quan nhà nước, các tiêu chí này cũng không được hiểu và thực hiện đúng.
Báo cáo chỉ số đổi mới, sáng tạo toàn cầu năm 2016 cũng cho thấy rằng các tiêu chí tăng trưởng xanh, công nghệ mới chưa được coi là giá trị gia tăng của ngành, của DN. Chưa có động lực đòi hỏi DN phải cải cách các nhân tố đầu vào, vì thế đây là trở ngại để Việt Nam đuổi kịp các quốc gia phát triển.
Trong khi đó, Việt Nam còn thiếu các DN lớn, đi tiên phong và làm hình mẫu để tăng trưởng và phát triển bền vững. Điều này khiến cộng đồng DN hiện nay vẫn chưa thực sự coi phát triển bền vững là nhân tố thúc đẩy tăng trưởng trong dài hạn.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tha thiết mong muốn các cơ quan của Đảng, Chính phủ, các bộ, ngành và nhất là DN, nếu làm việc gì đó hãy cùng nhau làm, dù việc đó dẫu không hề mới nhưng phải có quyết tâm mới.
“Làm sao để Nhà nước, Chính phủ, bộ, ngành phải làm ít việc đi. Chính phủ hãy làm những việc thực sự cần thiết là tạo môi trường. Những gì DN, xã hội làm được, Chính phủ không cần làm. Chính phủ không nên ôm đồm nhiều”, Phó Thủ tướng chia sẻ.
|
Doanh nghiệp được xem là đối tác trọng yếu hỗ trợ hoàn thành các mục tiêu phát triển bền vững
Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cũng cho rằng Việt Nam đang trên đích của cuộc cách mạng lần thứ IV, ưu tiên sự phát triển của các ngành công nghệ cao. Tuy nhiên, mô hình DN Việt còn nhỏ bé, chưa có nhiều DN lớn. Vì vậy, đây vừa là cơ hội cũng là thách thức đối với chúng ta.
“Đã đến lúc cộng đồng DN Việt Nam cần tập trung vào các ngành kinh tế mũi nhọn phát triển kinh tế bền vững. Bằng các giải pháp cụ thể như liên kết mạnh mẽ để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, lấy tri thức khoa học công nghệ là nền tảng. Bên cạnh đó, cần có xu hướng cởi mở trong phát triển”, Bộ trưởng Hà nói.
Một thay đổi nhỏ cũng tác động lớn
DN được coi là lực lượng chủ chốt, doanh nhân chính là “người lính thời bình”, quyết định thành bại của việc triển khai thực hiện các định hướng phát triển bền vững trong tương lai. Trong bối cảnh đó, DN Việt Nam sẽ có cơ hội hoạt động trong môi trường kinh doanh toàn cầu với những chuẩn mực khu vực và quốc tế, với những luật chơi chung, công bằng.
Tuy nhiên, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, cho rằng để nắm bắt được cơ hội đó, DN Việt Nam cần phải thay đổi và có sự chuẩn bị chuyển đổi chu đáo. Sự thay đổi và chuẩn bị ở đây không chỉ là xem xét lại chiến lược kinh doanh, tìm hiểu kỹ khách hàng và thị trường, cố gắng tạo ra những sản phẩm và dịch vụ phù hợp, có chất lượng, mà còn là thực hành kinh doanh có trách nhiệm, tuân thủ văn hóa DN về liêm chính, trách nhiệm giải trình và minh bạch, đồng thời đáp ứng các yêu cầu khác từ cộng đồng và xã hội.
Ông Lộc lí giải, phát triển bền vững là xu thế tất yếu hiện nay trên toàn cầu khi mà việc phát triển dựa vào tài nguyên sẵn có và sử dụng lao động giá rẻ không còn phù hợp; khi mà nền kinh tế toàn cầu đang chuyển dịch từ mô hình kinh tế tuyến tính truyền thống sang phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, khi mà cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng.
Vì vậy, ông Lộc cho rằng DN chỉ đơn thuần tạo ra lợi nhuận thì chưa đủ để được gọi là “DN bền vững”. Một DN bền vững sẽ có được hai loại giấy chứng nhận, một là chứng nhận về kinh doanh, và hai là sự công nhận từ chính những nhân viên, người lao động, các đối tác và cộng đồng. Đây mới chính là giấy thông hành cho DN trên chặng đường hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.
Dưới góc độ DN, theo bà Dương Thị Mai Hoa, Tổng Giám đốc Tập đoàn Vingroup, xu hướng phát triển bền vững là con đường tất yếu của một DN và phi lợi nhuận là xu hướng phát triển chung của các DN xã hội hướng đến cộng đồng trên thế giới.
Ts. Kristan Schoultz, Quyền Điều phối viên thường trú Liên Hợp Quốc, nhận định rằng những mục tiêu phát triển bền vững bắt buộc chúng ta phải tư duy sáng tạo hơn và thúc giục chúng ta phải vươn ra ngoài những khuôn khổ sẵn có mà ta đã quen thuộc.
“Làm như cách hiện có” trong lĩnh vực phát triển đơn giản là không đủ để có thể thành công trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Và một phần của việc đổi mới này là chúng ta phải chấm dứt tư duy và hành động cục bộ”, Ts. Kristan Schoultz khẳng định.
| Ông Vũ Đức Đam Phó Thủ tướng Chính phủ ------------------------------- Chính phủ cam kết sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện những việc cần phải làm, cải thiện môi trường kinh doanh, khuyến khích, hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân, đặc biệt chú trọng đến vấn đề cơ bản của tái cơ cấu là phân bổ lại và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, quyết tâm trở thành một chính phủ kiến tạo, chính phủ phục vụ. Chính phủ mong muốn DN phát huy tối đa tinh thần doanh nhân, ý chí khởi nghiệp, tận dụng mọi cơ hội khi người khác chỉ thấy rủi ro, và vươn lên mạnh mẽ và phát triển hơn trước. Ts. Kristan Schoultz Ông Vũ Tiến Lộc Đối với khu vực DN, chúng ta hồ hởi đón nhận Nghị quyết 19 và 35 của Chính phủ, coi đó là những chính sách kịp thời giúp DN tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện kinh doanh thuận lợi hơn. Thiết nghĩ, không khi nào là quá muộn để làm những việc cần làm, để thay đổi những việc cần thay đổi. Và cũng không nhất thiết phải là sự thay đổi lớn lao. Khi cả xã hội cùng chuyển động về một hướng thì chỉ một sự thay đổi nhỏ cũng sẽ tạo ra tác động lớn. |
Lê Thúy
