Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, đây là trách nhiệm của Bộ NN&PTNT, doanh nghiệp, HTX, bà con nông dân và các ngành các cấp. Có như vậy, ngành nông nghiệp mới vượt qua những tác động xấu từ dịch Covid-19.
Lên phương án ứng phó
Tại Hội nghị trực tuyến “Thúc đẩy sản xuất nông nghiệp trong điều kiện dịch bệnh Covid-19" chiều 12/3, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, cuộc họp này của Bộ NN&PTNT nhằm bàn nội dung tập trung xử lý các khó khăn vướng mắc, hạn chế thấp nhất thiệt hại về kinh tế do dịch Covid-19 gây ra; đồng thời chuẩn bị điều kiện tốt nhất để khi dịch kết thúc thì có thể nắm bắt thời cơ đẩy mạnh tăng trưởng.
Hội nghị trực tuyến “Thúc đẩy sản xuất nông nghiệp trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 |
Theo tư lệnh ngành nông nghiệp, ngoài việc đối mặt với dịch Covid-19, ngành đang phải chịu nhiều thách thức khác: Tính cực đoan của biến đổi khí hậu, vấn nạn hạn hán, dịch bệnh... Trong khi đó, ngành nông nghiệp là ngành rất đặc thù, cung cấp lương thực thực phẩm, "Nếu sức sản xuất không tốt, không bình tĩnh, cố gắng, tổng lực thì vấn đề cân đối lương thực thực phẩm rất căng".
Đồng thời, một đất nước một năm xuất khẩu 41 tỷ USD, việc cắt đứt nguồn cung luân chuyển là rất nguy hiểm. "Không có khả năng ứng biến sẽ mất đầu ra thị trường", Bộ trưởng lưu ý.
Cũng như sau dịch bệnh, bao giờ nhu cầu của người dân cũng bùng nổ, nếu không chuẩn bị trước sẽ không nắm được cơ hội, không có gì để giao dịch.
Chính vì vậy, ngành nông nghiệp cần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, khắc phục khó khăn để có đủ lương thực đáp ứng nhu cầu trong nước trong mọi trường hợp. Cùng với đó, tập trung mọi biện pháp khống chế dịch bệnh, không để giá thực phẩm neo quá cao. Đồng thời, chuẩn bị các điều kiện tốt nhất để khi dịch bệnh đi xuống có đà đẩy mạnh sản xuất và xuất khẩu.
Theo ông Dương Thanh Tùng, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bắc Giang, nếu dịch Covid-19 không lắng xuống chắc chắn việc xuất khẩu vải thiều sang thị trường chính là Trung Quốc sẽ gặp khó khăn. Trước tình hình này, Bắc Giang quan tâm đến công tác rải vụ để vải được tiêu thụ trong khoảng 2 tháng.
Cụ thể, trà chín sớm đạt 6.000 ha, chiếm 21% diện tích, tỷ lệ ra hoa đạt 90 - 95%, sản lượng khoảng 40.000 tấn, dự kiến cho thu hoạch từ 20/5 – 15/6; vải chính vụ tỷ lệ ra hoa thấp hơn nhưng sản lượng vẫn đạt khoảng 120.000 tấn, thu hoạch từ 15/6-20/7. Ngoài ra, Bắc Giang cũng tìm kiếm những thị trường mới như Nhật Bản, thúc đẩy tiêu thụ trong nước.
Để việc tiêu thụ vải thiều hiệu quả, ông Tùng cho biết, tỉnh chỉ đạo các địa phương nâng cao chất lượng, hướng dẫn nông dân chăm sóc vải theo quy trình an toàn; chỉ đạo ngành công thương xúc tiến tiêu thụ trong nước, mở rộng kênh phân phối ở thị trường miền Trung, miền Nam để đề phòng trường hợp dịch Covid-19 có thể làm ảnh hưởng đến xuất khẩu.
Tái cấu trúc thị trường
Theo ông Trần Châu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, việc xuất khẩu, tiêu thụ nông sản của tỉnh đang gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Hiện, trên địa bàn tỉnh còn khoảng 15.000 tấn dưa hấu gặp khó khăn trong tiêu thụ; cuối tháng 3, thu hoạch khoảng 48.000 tấn ớt, mặt hàng này trước giờ chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc, trong bối cảnh dịch bệnh như hiện nay chắc chắn việc tiêu thụ sẽ gặp khó khăn.
Cùng với đó, dịch Covid-19 bùng phát ở nhiều nước EU cũng khiến xuất khẩu cá ngừ đại dương, tôm, đồ gỗ của tỉnh Bình Định gặp khó khăn.
Ông Châu cho biết: Sản lượng khai thác cá ngừ của tỉnh khoảng 2.600 tấn, hiện còn tồn 600 tấn; tôm đã sơ chế 150 tấn nhưng chưa xuất khẩu được, sắp tới lại thu hoạch thêm 10.000 tấn vào cuối tháng 3, dự báo sẽ khó khăn trong tiêu thụ; gỗ, thủy sản là 2 mặt hàng mang lại kim ngạch xuất khẩu lớn cho tỉnh với 500 triệu USD và 300 triệu USD nhưng rõ ràng dịch Covid -19 đã có những tác động không nhỏ.
Từ thực tế đó, ông Châu kiến nghị Bộ NN&PTNT đề xuất hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia trong chuỗi sản xuất được vay vốn với lãi suất ưu đãi, được chậm trả lãi ngân hàng.
Khẳng định không nên trông chờ mãi vào “giải cứu” với mặt hàng dưa hấu vì “năm nào cũng xảy ra”, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đề nghị Bình Định nên nghiên cứu chuyển một phần diện tích trồng dưa hấu sang trồng cỏ nuôi bò.
Trước những thách thức từ dịch Covid-19, nhiệm vụ chú trọng thị trường trong nước và tái cấu trúc lại thị trường xuất khẩu cũng đang được Bộ NN&PTNT đặt ra. Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, ngành nông nghiệp cần đẩy mạnh đa dạng thị trường, nhắm đến các thị trường mới mà đông dân như Nga, Brazil; khai thác thị trường nền tảng EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc.
"Mở rộng thị trường mới cùng với việc khai thác tốt thị trường truyền thống trên nền tảng tổ chức sản xuất theo chuỗi với hàng hóa chất lượng tốt, giá thành cạnh tranh thì chúng ta không sợ ế. Đó là trách nhiệm của Bộ NN&PTNT, doanh nghiệp, HTX, bà con nông dân và các ngành, các cấp", Bộ trưởng nói.
Quan trọng hơn, Bộ trưởng NN&PTNT cũng khẳng định: Ngành nông nghiệp không phải chỉ nhắm tới thị trường xuất khẩu mà còn là thị trường gần 100 triệu dân trong nước. Thị trường trong nước là bền vững nhất, chúng ta phải cung ứng cho nông sản tốt nhất".
Lê Thúy