Phía Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) cho biết quan điểm của họ là hoan nghênh động thái của Bộ Tài chính trong vấn đề này. Tuy vậy, có một số vấn đề cần được làm rõ, hoàn thiện thêm.
Như nhận định của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, sắc thuế này sẽ góp phần giúp cho thị trường BĐS phát triển lành mạnh, minh bạch, bền vững, phòng chống đầu cơ, tăng nguồn cung cho thị trường, tạo thêm cơ hội cho người có nhu cầu thật tiếp cận nhà ở, và tăng thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.
Ngoài ra, sắc thuế này còn hướng các nhà đầu tư thứ cấp đi vào lựa chọn thành lập doanh nghiệp kinh doanh BĐS thay vì kinh doanh cá thể như hiện nay.
Phòng chống đầu cơ
Trên thực tế, Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có hiệu lực từ ngày 1/1/2012 đã quy định các loại đất phi nông nghiệp. Trong đó, có đất ở tại đô thị là đối tượng chịu thuế; áp dụng thuế suất 0,03% trên bảng giá đất, đối với diện tích đất ở trong hạn mức; áp dụng thuế suất 0,07% đối với phần diện tích đất ở vượt không quá ba lần hạn mức; và áp dụng thuế suất 0,15% đối với phần diện tích đất ở vượt trên ba lần hạn mức.
Trong khi đó, giá đất tính thuế được tính theo bảng giá đất của Tp.HCM lại chỉ bằng khoảng 30% giá đất thực tế trên thị trường, nên mức thuế phải nộp rất thấp so với giá trị thật.
|
Theo HoREA, trong giai đoạn đầu nên áp dụng mức thuế suất BĐS vừa phải, phù hợp với sức dân
Thí dụ, một căn nhà 100 m2 ở đường Đồng Khởi, quận 1, Tp.HCM có giá đất 162 triệu đồng/m2 theo bảng giá đất (trong lúc giá thị trường lên đến trên 1 tỷ đồng/m2), giá tính thuế là 162 triệu x 100m2 = 16,2 tỷ đồng, mức thuế phải nộp là 16,2 tỷ đồng _x 0,03% _= 4,86 triệu đồng/năm.
Giới chuyên gia BĐS cho rằng đây là loại thuế trực thu mà người sử dụng đất ở phải nộp hàng năm. Ở nước ta cho đến nay, chỉ mới đánh thuế sử dụng đất ở (như trên), chưa đánh thuế tài sản nhà ở.
Thực ra, ở nhiều nước trên thế giới đã đánh thuế BĐS (bao gồm cả nhà và đất), là một nguồn thu ngân sách hàng năm ổn định, bền vững của tỉnh, thành phố, tiểu bang, vùng… với nhiều phương thức.
Chẳng hạn, tại Mỹ, việc đánh thuế BĐS do các tiểu bang quy định, mỗi tiểu bang có thuế suất khác nhau. Ví dụ như tại bang California, thuế suất là hơn 1,2%/giá trị BĐS/năm, bao gồm nhà và đất, còn tại bang Texas, thuế suất là hơn 4%. Thuế suất ở các bang tại Mỹ khác nhau là do giá trị BĐS ở các bang khác nhau.
Nên phù hợp sức dân
Còn ở Đài Loan (Trung Quốc), mức thuế lại phân biệt theo từng phân khúc bất động sản, như áp dụng mức thuế 1,2% – 2% đối với nhà chung cư; khoảng 1,4% đối với nhà riêng; 3% – 5% đối với công trình thương mại.
Tại Hàn Quốc, áp dụng mức thuế khác nhau đối với các dòng sản phẩm bất động sản, như đánh thuế 0,15% – 0,5% đối với nhà riêng; 0,25% đối với nhà chung cư; 4% đối với biệt thự, nhà trong khu sân golf, các khu vui chơi giải trí; 5% đối với nhà tại các khu đô thị lớn. Mức thuế được tính trên bảng giá đất do địa phương ban hành.
Tại Singapore, đánh thuế BĐS thứ hai rất cao, thuế tài sản phụ trội áp dụng từ năm 2013 trên bất động sản thứ hai lên đến 7% trên giá mua nhà; 10% đối với bất động sản thứ ba.
Còn ở Nhật, mức thuế bất động sản từ 1,4% – 2,1% trên giá trị cả nhà và đất tính theo giá thị trường và được điều chỉnh 03 năm một lần. Riêng ở nước Anh, vừa đánh thuế tài sản phụ trội lên BĐS thứ hai kể từ ngày 01/04/2016, như đối với BĐS thứ hai có giá trên 40.000 bảng, người mua phải nộp thêm 3% so với mức thuế thông thường; nhà có giá trên 1,5 triệu bảng thì mức thuế lên tới 15%, nhưng nếu bán nhà cũ trong vòng ba năm kể từ khi mua nhà thứ hai thì lại được hoàn trả thuế đã nộp.
Bên cạnh việc ủng hộ Bộ Tài chính đang nghiên cứu lập đề án đánh thuế BĐS, theo quan điểm của HoREA, không nên thu thuế này đối với nhà ở xã hội; nhà ở tái định cư; nhà ở thương mại có giá trị dưới 1 tỷ đồng; nhà cấp 4 trở xuống.
Ông Lê Hoàng Châu lưu ý, không thu thuế này đối với các hộ gia đình dù đã có một căn nhà nhưng đang ở chật (đối với Tp.HCM dưới mức bình quân 10m2/người) nay mua thêm nhà thứ 2, thứ 3… nhưng tổng diện tích các căn hộ nhỏ này cũng chỉ dưới 200m2.
Cũng theo HoREA, trong giai đoạn đầu nên áp dụng mức thuế suất vừa phải, phù hợp với sức dân. Đối với người có từ căn nhà thứ hai trở đi thì áp dụng thuế suất tài sản phụ trội tùy theo số lượng và giá trị tài sản. Cần hoàn thành nhanh việc cấp “sổ đỏ” cho các bất động sản nhà ở.
Giới chuyên gia khuyến nghị cần xây dựng, hoàn thiện hệ thống thông tin dữ liệu quốc gia, trong đó có cơ sở dữ liệu nhà ở quốc gia, liên thông các ngành, các tỉnh và được cập nhật theo thời gian thực. Nhất là phải hoàn thành cấp thẻ căn cước công dân, xác định mã số định danh cá nhân, để biết rõ người đang sở hữu nhà ở.
Thế Vinh