Thị trường trung tâm thương mại Việt Nam đang nóng lên từng ngày, khi những “ông lớn” quốc tế như Aeon (Nhật Bản), Central Retail và MM Mega Market (Thái Lan), Lotte (Hàn Quốc) tăng tốc mở rộng đầu tư. Trong khi đó, các doanh nghiệp nội địa như Thaco, Saigon Co.op hay Vingroup cũng không chịu đứng ngoài cuộc, dốc sức giành lại thị phần ngay trên “sân nhà”.
“Nội - ngoại” phân tranh
Chỉ trong vài năm trở lại đây, Việt Nam đã chứng kiến làn sóng đầu tư mạnh mẽ của các tập đoàn bán lẻ nước ngoài. Từ Aeon (Nhật Bản) với 8 trung tâm thương mại và kế hoạch nhân ba quy mô đến năm 2030, đến Central Retail (Thái Lan) với 43 trung tâm thương mại GO! và mục tiêu đầu tư 1,45 tỷ USD đến năm 2027.
Chưa kể, “gã khổng lồ” Lotte (Hàn Quốc) với dự án Lotte Mall West Lake – tổ hợp khổng lồ 354.000 m², đón 12 triệu lượt khách chỉ trong hơn một năm hoạt động. Việt Nam được coi là thị trường quan trọng thứ ba của Lotte sau Hàn Quốc và Nhật Bản.
Hiện, Chaebol của Hàn Quốc đang có hàng trăm cửa hàng đồ ăn nhanh Lotteria và 15 siêu thị Lotte Mart tại Việt Nam, đồng thời lên kế hoạch mở thêm 2-3 trung tâm thương mại cao cấp, nhằm tăng gấp đôi lợi nhuận vào năm 2030.
 |
|
Thị trường trung tâm thương mại đang cạnh tranh khốc liệt. |
Thực tế chỉ ra, các tập đoàn ngoại không chỉ mang vốn lớn mà còn đem đến mô hình quản lý hiện đại, trải nghiệm mua sắm cao cấp, hệ thống bán lẻ tích hợp từ siêu thị, ẩm thực, giải trí đến văn hóa – tạo nên “chuẩn mới” cho thị trường trung tâm thương mại Việt Nam.
Đặc biệt, khối ngoại nhanh chóng nắm bắt xu hướng tiêu dùng, đầu tư mạnh vào hạ tầng kỹ thuật số, phân tích hành vi khách hàng, và áp dụng chiến lược marketing tinh tế – thứ mà nhiều doanh nghiệp trong nước vẫn đang loay hoay hoàn thiện.
Từ những bước đi bài bản, có thể thấy “đại gia ngoại” không đến Việt Nam để thử sức, mà là để chiếm lĩnh dài hạn. Việt Nam – thị trường bán lẻ có doanh thu hơn 4,5 triệu tỷ đồng trong 8 tháng đầu năm 2025, cùng với 13,9 triệu lượt khách du lịch quốc tế, là “mảnh đất vàng” mà không nhà đầu tư nào muốn bỏ qua.
Trong bối cảnh, các doanh nghiệp ngoại không ngừng “vươn vòi bạch tuộc”, các doanh nghiệp Việt cũng không chịu lép vế, và thực tế đang chứng minh vị thế ngày càng lớn.
Điển hình, sau khi mua lại chuỗi Emart Việt Nam, tỷ phú Trần Bá Dương (THACO) nhanh chóng tái cấu trúc, mở rộng sang lĩnh vực trung tâm thương mại với thương hiệu Thiso Mall, định vị cao cấp và hiện đại.
THACO được đánh giá là một trong những “ông lớn” nội địa tích cực nhất trong cuộc đua tranh giành thị phần mặt bằng bán lẻ, khi liên tiếp đưa vào vận hành các trung tâm thương mại và đại siêu thị tầm cỡ. Sau khi tung “bom tấn” Emart thứ 3 tại TP.HCM, ông lớn này tiếp tục tiến ra Hà Nội.
Cuộc đua không chỉ về tiền
Cùng lúc đó, Saigon Co.op – “anh cả” của ngành bán lẻ nội địa – cũng không đứng ngoài cuộc. Với gần 1.000 điểm bán trên toàn quốc, kế hoạch mở mới 150 cửa hàng trong năm 2025 và sự ra mắt mô hình Co.opmart Pro tại Hải Phòng, Saigon Co.op đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng “siêu thị cao cấp mang bản sắc Việt”.
Không thể không kể đến hệ sinh thái bán lẻ của Vingroup với chuỗi Vincom Mega Mall, Vinhomes Global Gates… cũng góp phần củng cố vị thế của doanh nghiệp Việt. Các dự án quy mô “nghìn tỷ”, kết hợp với mô hình đô thị - thương mại - giải trí tích hợp, đang dần tạo nên những “điểm đến” hấp dẫn, không chỉ để mua sắm mà còn để trải nghiệm.
Tuy nhiên, điểm yếu cố hữu của nhiều doanh nghiệp nội vẫn nằm ở năng lực quản trị, thiếu sự đồng bộ về mô hình kinh doanh, và hạn chế trong việc ứng dụng công nghệ số để hiểu rõ khách hàng.
Trong khi các “ông lớn” ngoại liên tục làm mới mô hình, tái cấu trúc vận hành dựa trên dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI), thì nhiều doanh nghiệp trong nước vẫn duy trì tư duy bán lẻ truyền thống.
Theo Savills Việt Nam, bán lẻ không còn là “khoản đầu tư thụ động”, mà đã trở thành một tài sản vận hành đòi hỏi chiến lược quản lý chủ động, đổi mới liên tục và hiểu sâu hành vi khách hàng.
Sự phân hóa rõ nét đang diễn ra khi một số trung tâm thương mại hoạt động sôi động, đông khách, nhưng cũng có những dự án “chết yểu” – vắng bóng người mua, tỷ lệ lấp đầy thấp, thiếu sức hút trải nghiệm.
Nguyên nhân không chỉ nằm ở vị trí hay thương hiệu, mà ở khả năng “thấu hiểu” người tiêu dùng – những khách hàng ngày càng đòi hỏi sự cá nhân hóa và tiện lợi. Người tiêu dùng Việt đang thay đổi nhanh chóng, họ không chỉ “đi mua hàng”, mà còn “đi trải nghiệm”, “đi tận hưởng”. Chính vì vậy, trung tâm thương mại giờ đây không đơn thuần là “nơi bán”, mà là “nơi sống”, nơi hội tụ văn hóa, giải trí, ẩm thực và công nghệ.
Trong bối cảnh ấy, các “đại gia nội” nếu không nhanh chóng thích nghi, đổi mới mô hình vận hành, đầu tư vào chuyển đổi số, thì “miếng bánh thị phần” sẽ nhanh chóng rơi vào tay các tập đoàn quốc tế vốn có tiềm lực tài chính và công nghệ vượt trội.
Tựu trung lại, thị trường trung tâm thương mại Việt Nam đang trong “thời kỳ vàng” – vừa tiềm năng, vừa khốc liệt. Ai nhanh hơn, hiểu khách hàng hơn, đổi mới hơn người đó thắng. Cuộc cạnh tranh giữa “đại gia ngoại” và “đại gia nội” không chỉ phản ánh xu hướng toàn cầu hóa trong lĩnh vực bán lẻ, mà còn cho thấy năng lực hội nhập và sức sống của kinh tế Việt Nam.
Đây là thời điểm để doanh nghiệp Việt không chỉ phòng thủ, mà cần tiến lên bằng bản lĩnh, sáng tạo và chiến lược dài hạn. Bởi trong nền kinh tế thị trường mở cửa, sân chơi là của tất cả – nhưng chiến thắng chỉ thuộc về những ai dám đổi mới và có chiến lược tốt hơn.
Hưng Nguyên
