Giá vàng biến động liên tục thời gian qua. Đặc biệt, ngày 15/10, giá vàng miếng SJC được các thương hiệu bán vượt mức kỷ lục 147,3 triệu đồng/lượng, chênh lệch với vàng thế giới duy trì khoảng 14-15 triệu đồng/lượng.
Một trong những thông tin đáng chú ý được đề cập trong báo cáo gửi tới Quốc hội về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khoá XIV và khoá XV về giám sát chuyên đề và chất vấn lĩnh vực ngân hàng, thực hiện Nghị quyết số số 173/2024/QH15 của Quốc hội, đó là việc Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thừa nhận, thị trường vàng vẫn chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng giá vàng sẽ tiếp tục tăng cao, trong khi nguồn cung hạn chế, dẫn đến mất cân đối cung - cầu.
Bên cạnh đó, không loại trừ khả năng một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng biến động của thị trường để đầu cơ, thao túng giá nhằm trục lợi bất chính…
![]() |
|
Giá vàng vượt 147 triệu/lượng, có ý kiến đề xuất giới hạn ngưỡng trọng lượng vàng miếng bị đánh thuế. |
Trước đó, để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ vàng, Nghị quyết 278 của Chính phủ giao Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu quy định thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân.
Sau đó, Bộ Tài chính thống nhất với Ngân hàng Nhà nước, trình Chính phủ đưa vào dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân để xem xét thu thuế với các giao dịch vàng miếng của cá nhân.
Tại họp báo mới đây, ông Lưu Đức Huy, Phó Cục trưởng Chính sách thuế và phí, lệ phí (Bộ Tài chính), cho biết Bộ Tài chính thống nhất với Ngân hàng Nhà nước, trình Chính phủ đưa vào dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân để xem xét thu thuế với giao dịch chuyển nhượng vàng miếng.
"Mức đề xuất ban đầu là thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần", ông Huy nói và cho biết thêm rằng chính sách này dự kiến không áp dụng với vàng nguyên liệu, trang sức mỹ nghệ. Việc áp dụng cụ thể sẽ được trình Quốc hội giao cho Chính phủ quy định.
Ông Huy cũng dẫn quy định hiện hành cho biết cá nhân không được phép kinh doanh vàng miếng bởi đây là hoạt động có điều kiện, phải được Ngân hàng Nhà nước cấp phép. Do đó, nhà điều hành coi giao dịch chuyển nhượng vàng là "một khoản thu nhập khác", thay vì là thu nhập từ hoạt động kinh doanh của cá nhân để áp thuế.
Ngày 13/10, cho ý kiến về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi phản ánh nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc cho thỏa đáng. Việc này để tránh bất cập cho người dân chuyển nhượng vàng nhưng không vì mục đích đầu cơ, kinh doanh. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị bổ sung việc xác định giới hạn ngưỡng trọng lượng vàng miếng bị đánh thuế thu nhập cá nhân.
Góp ý cho nội dung này, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng việc đánh thuế thu nhập cá nhân với giao dịch mua bán vàng là cần thiết nhằm hạn chế đầu cơ. Tuy nhiên, cần phải phân biệt thế nào là đầu cơ và thế nào là tích lũy, nhằm tránh gây ảnh hưởng những người mua vàng khi đây là khoản tiết kiệm, tích cóp từ tiền lương, tiền công lâu nay.
Ông Nguyễn Quang Huy, Trường đại học Nguyễn Trãi, cho rằng thói quen tích trữ vàng đã ăn sâu vào tiềm thức nhiều người. Nhiều gia đình không có ý định kinh doanh hay đầu cơ, họ chỉ nắm giữ một vài lượng, coi đó như "của để dành". Vì vậy chỉ đánh thuế phần chênh lệch sinh lợi, đồng thời thiết lập ngưỡng miễn thuế hợp lý.
Theo ông Huy việc áp thuế thu nhập cá nhân với giao dịch vàng là vấn đề mới ở nước ta. Ông đưa 2 phương án cần cân nhắc.
Phương án 1, đó là miễn thuế với tổng lợi nhuận trong năm dưới một mức nhất định, hoặc với khối lượng giao dịch nhỏ. Điều này vừa đảm bảo tính công bằng, vừa tránh gánh nặng hành chính không cần thiết.
Phương án 2, cần xem xét một yếu tố nữa là thời gian nắm giữ. Có thể xem xét miễn hoặc giảm thuế đối với trường hợp giữ vàng dài hạn, có thể từ 3 năm trở lên. Cách tiếp cận này sẽ khuyến khích tích trữ ổn định, hạn chế giao dịch lướt sóng ngắn hạn.
"Việc xem xét áp thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch vàng cần sự tinh tế trong thiết kế. Đó là nhắm tới hoạt động đầu cơ nhưng vẫn giữ an toàn cho người tích trữ nhỏ lẻ. Một chính sách được cân nhắc kỹ lưỡng sẽ vừa tạo sự công bằng, vừa củng cố niềm tin của xã hội, đồng thời mở đường cho sự phát triển của thị trường tài chính chính quy và bền vững", ông Huy khuyến nghị.
Thanh Hoa
