Theo Bộ Tài chính, Việt Nam hiện có 9 dự án kinh doanh casino lớn đã đi vào hoạt động gồm: casino Đồ Sơn (Hải Phòng); casino Lợi Lai, casino Hoàng Gia, casino khách sạn Hồng Vận; casino Royal Hạ Long (Quảng Ninh); casino khách sạn quốc tế Lào Cai (Lào Cai); casino Silver Shores (Đà Nẵng); casino Hồ Tràm (Bà Rịa – Vũng Tàu) và casino Nam Hội An (Quảng Nam), casino corona Phú Quốc (Kiên Giang).
Cuộc đua bớt náo nhiệt
Nhìn từ thế giới, các chuyên gia đánh giá, casino sẽ đem lại nguồn thu không nhỏ cho ngân sách nhà nước vì thu hút chủ yếu là khách nước ngoài và giới nhà giàu tham gia. Tiền thu được từ kinh doanh casino, đặc biệt là ngoại tệ có thể được sử dụng đầu tư vào các lĩnh vực kinh tế xã hội, từ đó kéo theo phát triển các dịch vụ khác có mối quan hệ tương hỗ, chẳng hạn như du lịch, vui chơi giải trí, ăn uống, lưu trú, giao thông... Nhờ đó tạo thêm được nhiều việc làm có thu nhập cao cho người lao động.
Điều này có vẻ đúng vào giai đoạn trước dịch Covid-19 khi nhìn tổng thể, doanh thu của các casino lớn đang hoạt động trên cả nước cho kết quả kinh doanh khả quan.
Cụ thể năm 2017-2019, doanh thu của dịch vụ này đạt 1.700 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước trung bình mỗi năm 858 tỷ đồng. Nếu theo sự phát triển của xã hội, ngành dịch vụ này được đánh giá mỗi năm sẽ đem về cho ngân sách nhà nước trên 1.000 tỷ đồng.
Thế nhưng dịch Covid-19 kéo dài cũng là lúc kết quả kinh doanh của các casino càng lộ rõ khó khăn.
Chẳng hạn như Công ty Cổ phần Quốc tế Hoàng Gia, chủ của casino Royal Hạ Long đặt mục tiêu năm 2021 thu về khoảng 240 tỷ đồng và 11,5 tỷ đồng quy đổi theo tỷ giá. Thế nhưng do dịch Covid-19, đơn vị này không thu hút được khách nội và ngoại đến sử dụng dịch vụ.
Kết quả là năm 2021, doanh thu của đơn vị này chỉ đạt 74,8 tỷ đồng, giảm 66% so với cùng kỳ năm trước. Số lỗ sau thuế là 96,4 tỷ đồng, cùng kỳ năm trước lỗ 81,5 tỷ đồng.
Còn đối với casino Nam Hội An của Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An đi vào hoạt động từ giữa năm 2020. Suốt thời gian hoạt động của casino này cũng chính là lúc dịch bệnh diễn biến phức tạp nên kết quả kinh doanh cũng không mấy khả quan.
Theo báo cáo của Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An, tính đến cuối năm 2021, công ty đã nộp ngân sách nhà nước 1.764 tỷ đồng tiền thuế, trong đó thuế VAT là 604 tỷ đồng. Nhưng tính từ khi đi vào hoạt động đến cuối tháng 1/2022, công ty lại lỗ lũy kế 5.671 tỷ đồng. Có lẽ nhìn thấy tương lai u ám của ngành casino nên đầu năm 2021, Nam Hội An đã kiến nghị lên chính phủ chuyển đổi một phần dự án casino thành khu đô thị.
Casino corona Phú Quốc vắng khách vì dịch bệnh. |
Tại casino corona Phú Quốc, đây là casino đầu tiên được Chính phủ thí điểm cho người Việt vào chơi thử nghiệm từ 2019-2022. Tính đến ngày 1/10/2021, tổng lượt khách vào chơi tại casino này là 240.560 lượt, trong số đó khách nước ngoài chiếm 40% và khách Việt Nam chiếm 60%. Tuy nhiên sau khi trừ tiền nộp ngân sách, dự án này này đang lỗ 3.900 tỷ đồng.
Tuy khách đến đã có dấu hiệu khá hơn năm 2021 nhưng theo Tập đoàn Donaco (Australia), chủ sở hữu tại casino Aristo (Lào Cai) thì hoạt động casino của đơn vị này vẫn chưa được như kỳ vọng. Bởi nguồn khách hàng chủ yếu của casino này là người Trung Quốc nhưng hai năm qua, dịch Covid-19 xảy ra, Trung Quốc nhiều lần thực hiện đóng biên nên lượng khách này sang chơi đã giảm đáng kể. Cụ thể là, casino Aristo chỉ ghi nhận có 171 lượt người chơi vào năm 2020, còn tính đến tháng 4/2021, sòng bạc này cũng chỉ thu hút 15 lượt người vào chơi.
Tương tự, casino Hồ Tràm dù có quy mô đầu tư hơn 4 tỷ USD và thời gian mở cửa lên đến 8 năm nhưng từ khi khai trương đến nay vẫn chưa đạt điểm hòa vốn.
Ngóng khách, chờ nới pháp lý
Có thể thấy, kinh doanh casino ở Việt Nam vẫn chưa thực sự phát triển. Nguyên nhân là vì dịch Covid-19 khiến lượng khách, đặc biệt là khách quốc tế ngày càng giảm. Trong khi hiện mới chỉ có duy nhất casino ở Phú Quốc là đã cho khách Việt vào chơi nhưng mới ở dạng thí điểm. Thiếu khách quốc tế, chưa cởi mở với khách Việt chính là nguyên nhân khiến các casino không có nhiều nguồn thu trong suốt thời kỳ dịch bệnh.
Hiện nay, du lịch đã đón khách quốc tế nhưng theo các chuyên gia dù có thực hiện mở toang cánh cửa thì du lịch cũng chưa thể phục hồi ngay trong quý 2/2022. Bởi khách quốc tế vẫn chưa mạnh dạn đến Việt Nam vì các quy định về an toàn dịch bệnh chưa thông thoáng. Lượng khách chủ yếu từ nay đến cuối năm sẽ là khách nội địa nhưng khó khăn đặt ra là đối tượng này lại không phải là lượng khách chính thống, đem lại nguồn thu lớn cho các casino.
"Dù cấm hay không thì không ít người Việt có tiền vẫn ra nước ngoài chơi casino. Việc phát triển casino, cho người Việt vào đó chơi vừa hạn chế họ mang tiền ra nước ngoài, vừa thu hút khách quốc tế”, chuyên gia kinh tế Bùi Trinh.
Bà Lê Thị Thanh Thái, Phó Chủ tịch phụ trách Đối ngoại Khu du lịch The Grand Hồ Tràm Strip, cho biết hoạt động casino của doanh nghiệp chủ yếu là phục vụ khách quốc tế nhưng 2 năm qua, lượng khách này giảm 80-90% do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. “Hiện, chúng tôi đang mong ngóng khách quốc tế đến từng ngày để dịch vụ casino được hồi sinh. Tuy nhiên, lượng khách quốc tế đến đây hiện chỉ nhỏ giọt”, bà Thái nói.
Ông Paul Porntat, Chủ tịch Donaco, chủ đầu tư casino Aristo (Lào Cai), cho biết việc phát triển ngành casino có lẽ sẽ ở tương lai xa và phải đợi đến khi nào sân bay Sapa đi vào hoạt động. Lúc đó, lượng khách quốc tế đến casino này mới thuận tiện và nhiều hơn. Trong khi cuối năm 2021, Chính phủ Việt Nam mới phê duyệt việc xây dựng sân bay này.
Không chỉ mong ngóng khách quốc tế, các casino còn vướng bởi những quy định pháp lý nên gặp khó khăn trong kinh doanh, thu hút khách hàng.
Chẳng hạn như tại Điều 37 Nghị định 03/2017/NĐ-CP quy định doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực này để phục vụ khách quốc tế chỉ được quảng cáo bằng biển, bảng hiệu trong điểm kinh doanh casino. Các quảng cáo casino chỉ có thể được nhìn thấy sau khi khách hàng vào sâu bên trong… Còn các casino phục vụ khách Việt thì được quảng cáo thêm ở một số nơi nhất định ở sân bay theo hình thức điện tử. Điều này vô hình chung đã giới hạn việc giới thiệu, quảng bá dịch vụ của các doanh nghiệp đến khách hàng khi đây là dịch vụ mới mẻ ở Việt Nam.
Kinh doanh khó khăn, thậm chí nhiều lúc phải đóng cửa bởi không có khách nhưng các doanh nghiệp này vẫn đang phải đóng thuế tiêu thụ đặc biệt lên đến 35%. Chia sẻ của các doanh nghiệp thì đây là điều không công bằng bởi dịch vụ này chỉ có thể hoạt động hiệu quả khi có khách và ngược lại.
Trước khó khăn trên, các chuyên gia cho rằng đây là lĩnh vực kinh doanh có lợi nhuận cao nên việc đóng thuế tiêu thụ đặc biệt là cần thiết. Tuy nhiên, cần xem xét để giảm thuế này cho các doanh nghiệp trong những năm bị dịch bệnh ảnh hưởng nặng hoặc kéo dài thêm một thời gian giảm thuế để thu hút doanh nghiệp đầu tư, tránh thất thu thuế cho ngân sách nhà nước trong tương lai.
Còn về vấn đề quảng cáo, dù casino vẫn có những mặt trái nhất định nhưng để khai thác được tiềm năng, giá trị của dịch vụ này cần coi đây là một dịch vụ vui chơi, giải trí có kiểm soát. Muốn vậy, các ngành chức năng cần xem xét cho phép doanh nghiệp được quảng cáo, giới thiệu dịch vụ trong phạm vi địa điểm của dự án đầu tư có casino để thu hút thêm đối tượng sử dụng dịch vụ.
Bên cạnh đó cần có những quy định phù hợp để giúp người Việt tiếp cận nhiều hơn với loại hình dịch vụ này nhằm xóa bỏ những tư duy lệch lạc về loại hình dịch vụ này. Có như vậy, Việt Nam mới tận dụng và thu hút được lượng khách quốc tế đổ về đồng thời thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, dòng ngoại tệ sẽ đổ về Việt Nam nhiều hơn.
Tùng Lâm