Xe điện đang có được sức hút. Dù ở thời điểm hiện tại chúng chỉ chiếm một phần nhỏ trên thị trường xe hơi, nhưng càng ngày càng có nhiều nhà phân tích bắt đầu tin rằng xe điện sẽ nhanh chóng có được một vị trí vững chắc trong thập kỷ tới và mang lại những “bất ngờ” lớn cho thị trường dầu mỏ.
Đã có sự thay đổi sâu sắc trong một hoặc hai năm qua. Từ chỗ chỉ là một ý tưởng “thị trường ngách” ngay cả trong những dự báo dài hạn, xe điện đã tiến đến một vị thế mà nhiều người tin rằng loại phương tiện này sẽ dần cướp đi phần lớn thị phần của xe hơi sử dụng động cơ đốt trong truyền thống. Có nhiều lý do cho điều này – trong đó, chính sách và các tác nhân thị trường đang củng cố cho nhau để mang cuộc cách mạng xe điện đến ngày càng gần hơn.
Theo bộ phận Tài chính Năng lượng mới của Bloomberg (BNEF), giá pin giảm đã làm cho xe điện có tính cạnh tranh hơn nhiều, và xe điện có thể sẽ rẻ hơn các loại xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel vào những năm 2025 – 2029. BNEF dự báo rằng xe điện sẽ chiếm hơn phân nửa doanh số xe hơi chậm nhất là vào năm 2040.
Tuy nhiên, chính sách từ các Chính phủ có thể làm cho xu hướng này diễn ra nhanh hơn. Anh và Pháp đã công bố một giai đoạn “xóa sổ” động cơ đốt trong, cấm bán loại xe này vào năm 2040. Trung Quốc và Ấn Độ cũng đã thông báo những bước đi “ướm thử” theo chiều hướng đó, mà nếu như được chốt lại sẽ làm thay đổi hoàn toàn cuộc chơi.
Mặc dù những lệnh cấm đó có thể là còn xa, nhưng chúng đang gửi tới các nhà sản xuất xe hơi một tín hiệu rằng họ cần phải chuẩn bị cho một thị trường xe hơi thời kỳ hậu nhiên liệu hóa thạch. Kết quả là, ngày càng có nhiều nhà sản xuất công bố những thay đổi lớn trong các dòng xe của mình, và có thể rằng họ sẽ tạo ra một làn sóng xe điện mới trong 5 năm tới.
Thật khó tưởng tượng được sẽ có sự thay đổi nào đó trong nhu cầu dầu để làm đảo ngược những dự báo về giá. Đừng quên rằng giá dầu đã lao dốc hồi năm 2014, giảm từ 100 USD/thùng xuống còn 50 USD/thùng trong chưa đầy 1 năm, dù nguồn cung thừa chỉ khoảng từ 2 đến 3 triệu thùng mỗi ngày. Trong bối cảnh đó, dự báo từ BNEF rằng xe điện sẽ “xóa sổ” nhu cầu 8 triệu thùng/ngày vào năm 2040 sẽ là tin “lạnh sống lưng” cho giới quản lý ở các công ty dầu. Thời điểm chính xác mà chúng ta đạt đỉnh về nhu cầu dầu rõ ràng là rất không chắc chắn, nhưng nhìn chung, xu hướng chấp nhận xe điện trên phạm vi lớn có thể sẽ khiến giá dầu vĩnh viễn nằm ở mức thấp, ngay cả theo một số giả định tương đối khiêm tốn về sự tăng trưởng của thị trường xe điện.
Huyền Vũ