Trong một thông báo gửi tới toàn thể nhân viên, nhà đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Alex Garden cho biết, startup mới bước sang tuổi thứ 5 này sẽ chuyển hướng sang mảng bao bì đóng gói mới khởi động hồi năm ngoái, cùng với mảng sản xuất và phân phối thực phẩm. Sắp tới, Zume sẽ ngừng dịch vụ giao bánh pizza và chấm dứt hợp đồng với 360 nhân viên.
Thói quen đầu tư hào phóng
“Sau khi trao đổi kỹ với ban lãnh đạo, hội đồng quản trị và nhà đầu tư của công ty, chúng tôi đã vạch ra một hướng đi rõ ràng để cung cấp những gì thị trường muốn và những gì thế giới cần - đó là thực phẩm bền vững hơn”, ông Garden viết. Công ty này cũng bổ sung 100 cơ hội việc làm mới và các nhân viên bị cắt hợp đồng có thể nộp đơn thi tuyển. Phần lớn nhân viên của Zume hiện làm việc tại Mountain View, California. Đối với các cơ sở ở Seattle và San Francisco, mỗi nơi có hơn 100 người.
“Thị trường bao bì thân thiện môi trường sắp bùng nổ và chúng tôi cùng với các đối tác của mình cực kỳ tự tin vào khả năng cung cấp các sản phẩm thay thế bao bì nhựa và ni lông”, ông Garden cho hay.
Zume - với khoản đầu tư 375 triệu USD từ Quỹ Vision Fund của SoftBank vào cuối năm 2018, là cái tên mới nhất trong danh sách dài các công ty đang gặp khó khăn mà quỹ đầu tư công nghệ của Nhật Bản rót vốn vào. Nổi tiếng với “thói quen” đổ tiền hào phóng hơn cả nhu cầu huy động thự cte củ acác startup, chiến lược của Vision Fund là phải chiếm lĩnh vị thế chi phối để không đối thủ nào có thể bắt kịp. Chiến lược này đang tỏ ra hiệu quả trong một số trường hợp, như Coupang - hãng bán lẻ trực tuyến lớn nhất Hàn Quốc, nhưng nhiều khi cũng để lại những “trái đắng”.
Điển hình như Getaround, Wag Labs Inc., Fair và Brandless Inc. đều phải cắt giảm nhân sự hoặc thay đổi mô hình kinh doanh trong bối cảnh doanh thu và lợi nhuận không đáp ứng được kỳ vọng. Đối với trường hợp của Oyo, công ty khách sạn có trụ sở ở Ấn Độ, các cơ quan quản lý cạnh tranh đang tiến hành thanh kiểm tra mô hình kinh doanh của doanh nghiệp này.
Đáng chú ý nhất, có lẽ là công ty dịch vụ chia sẻ văn phòng WeWork đã phải hủy kế hoạch IPO vào năm ngoái, khi các nhà đầu tư tiềm năng rút lui do công ty lỗ nặng và chi tiêu hoang phí.
![]() |
|
Zume sẽ ngừng dịch vụ giao bánh pizza và chấm dứt hợp đồng với 360 nhân viên |
Văn hóa làm việc ngẫu hứng
Nhiều công ty của Vision Fund hiện đang gặp khó khăn một phần là do được điều hành bởi những lãnh đạo thiếu kinh nghiệm. Ông Garden - với chuyên môn ban đầu là phát triển trò chơi điện tử, đã thành lập Zume với mục tiêu là tự động hóa quy trình làm bánh pizza.
Theo lời kể của nhân viên Zume, một dự án thường không duy trì được nguồn lực quá lâu mà sẽ nhanh chóng phải san sẻ cho các dự án mới hơn, trong đó thứ tự mức độ ưu tiên được quyết định bởi kỳ vọng về mặt kỹ thuật hơn là kết quả của nghiên cứu thị trường. Ví dụ, năm ngoái, một nhóm kỹ sư đã mất nhiều tháng trời cho một dự án có tên gọi Penrose. Theo đó, quá trình giao đồ ăn sẽ sử dụng cả cảm biến để ghi lại dữ liệu về nhiệt độ món ăn khi đến tay khách hàng. Tuy nhiên, đến cuối năm, vì không có khách hàng nào hứng thú với thiết bị cảm biến, nên dự án đã bị hủy và cán bộ quản lý dự án phải rời khỏi công ty.
Trong một cuộc họp với nhân viên ở Bay Area vào tháng 6 năm ngoái, ông Garden từng tiết lộ rằng mỗi tháng công ty “đốt” tới 10 triệu USD. Con số này tăng thêm hơn 50% vào những tháng cuối năm.
Mặc dù Zume nhấn mạnh yếu tố bền vững trong hoạt động kinh doanh bao bì mới của mình, một số người vẫn tỏ ra hoài nghi, bởi cuộc họp ở Bay Area vẫn treo đầy bóng bay. Mà họ thì cho rằng bóng bay có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và nguy hiểm cho động vật.
Mảng kinh doanh bao bì của Zume, chủ yếu là vỏ hộp pizza có khả năng phân hủy, đã thu hút sự quan tâm của Pizza Hut Inc., và được thử nghiệm tại Phoenix. Trong khi đó, mảng kinh doanh bếp ăn di động, với tên gọi Forward Mobile, cũng đã ký một thỏa thuận cung cấp bếp di động cho một chuỗi cửa hàng pizza của Mỹ.
Hải Châu
