Phán quyết của ECJ không chỉ là “gáo nước lạnh” đối với Uber, mà còn ảnh hưởng đến rất nhiều ngành nghề kinh doanh trực tuyến khác trong nền kinh tế chia sẻ ở châu Âu.
Taxi truyền thống hả hê
Trong phán quyết đưa ra hôm 20/12, ECJ nhấn mạnh dịch vụ của Uber kết nối các cá nhân với tài xế không chuyên là một loại dịch vụ trong lĩnh vực vận tải và vì thế “các quốc gia thành viên có thể quy định các điều kiện để được cung cấp dịch vụ đó”.
Đây quả là đòn đau đối với Uber, vì suốt một thời gian dài, công ty này va chạm với chính phủ nhiều nước và chính quyền thành phố trên thế giới về việc phân loại dịch vụ gọi xe Uber.
Uber thì luôn luôn quả quyết mình chỉ cung cấp ứng dụng kỹ thuật số làm trung gian kết nối tài xế và khách hàng, tức là một dịch vụ online đơn thuần (không bị châu Âu quản lý khắt khe như vận tải).
Ngược lại, phía cơ quan chức năng, đặc biệt là các hiệp hội taxi truyền thống, phản ứng dữ dội vì những bất cập trong cạnh tranh mà Uber mang lại. Cũng chính từ một đơn thư khiếu nại như vậy của Hiệp hội tài xế taxi chuyên nghiệp ở Barcelona (Tây Ban Nha) đối với dịch vụ UberPOP (sử dụng tài xế không chuyên) mà ECJ đã vào cuộc và đi đến kết luận như trên.
Vui mừng nhất khi đón nhận thông tin của ECJ không ai khác là các hãng vận tải truyền thống. “Đó thực sự là một chiến thắng của xã hội”, đại diện Hiệp hội taxi Elite Taxi nói với Hãng thông tấn AFP.
Trong khi đó, tổ chức giao thông đường bộ thế giới IRU khẳng định phán quyết của ECJ sẽ tạo ra sân chơi bình đẳng cho các nhà cung cấp cùng một loại dịch vụ và điều quan trọng lúc này là “tìm ra giải pháp để cả các hãng vận tải truyền thống và công ty cung cấp dịch vụ vận tải thế hệ mới có thể cạnh tranh sòng phẳng với nhau mà vẫn bảo đảm các tiêu chuẩn về chất lượng”.
Phán quyết của ECJ, trên thực tế, chưa tác động ngay lập tức đến hoạt động của Uber tại châu Âu, vì các dịch vụ như UberPOP đã bị rút về từ trước để tuân thủ pháp luật giao thông đường bộ sở tại.
Đại diện Uber cũng cho biết, Uber sẽ duy trì đối thoại với các thành phố châu Âu để được tiếp tục triển khai dịch vụ của mình và không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của hàng triệu người dùng.
|
Uber là công ty kinh doanh dịch vụ vận tải
Bài học nhãn tiền cho các startup
Theo pháp luật hiện hành của EU, các dịch vụ trực tuyến được bảo vệ tương đối an toàn khỏi những quy định mang tính hạn chế không hợp lý và chính phủ các nước thành viên phải thông báo cho Ủy ban châu Âu (EC) nếu muốn áp dụng bất kỳ biện pháp nào. Tuy nhiên, dịch vụ vận tải lại không được “sung sướng” như vậy.
Giới công nghệ thì tỏ ra khá lo ngại phán quyết của ECJ sẽ ảnh hưởng đến tương lai của nhiều doanh nghiệp khác chứ không chỉ có một mình Uber. Nếu Uber là hãng taxi, thì liệu Airbnb sẽ bị xếp vào nhóm dịch vụ nhà nghỉ, khách sạn?
Rõ ràng, chi phí hoạt động ở châu Âu sẽ giảm đi rất nhiều đối với một doanh nghiệp chỉ kinh doanh dịch vụ phần mềm, nếu so với việc phải xin giấy phép trong lĩnh vực đang hoạt động, tuân thủ các quy định riêng trong ngành và nộp thuế giống hệt như các đơn vị kinh doanh truyền thống.
Uber có thể không bất ngờ với phán quyết của ECJ, vì bao năm qua đã hứng đủ mọi phản ứng trái chiều. Tuy nhiên, chi phí phát sinh thêm và các quy định, thủ tục hành chính sẽ phải tuân thủ ở một thị trường khổng lồ màu mỡ như EU là một thách thức thật sự.
Uber có muốn mở rộng địa bàn sang các thị trường khác hay bổ sung thêm dịch vụ mới cũng sẽ phải nâng lên đặt xuống cho thấu đáo. Kiếm tiền từ túi người dân châu Âu giờ đây không còn “ngon ăn” nữa rồi.
Với những startup đang mong muốn làm giầu từ nền kinh tế chia sẻ với chi phí tối thiểu, bài học Uber sẽ khiến họ cảnh giác hơn. Họ có thể than thở về châu Âu như một “bà già khó tính”, nhưng đừng quên rằng phán quyết của ECJ sẽ là một ý kiến rất có trọng lượng mà nhiều nơi khác trên thế giới muốn tham khảo và áp dụng.
Hải Châu
