Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã và đang thúc đẩy mạnh mẽ việc áp dụng năng lượng tái tạo nhiều hơn, nhưng than vẫn chiếm khoảng 75% trong quá trình sản xuất điện năng của Ấn Độ.
Lần lượt tháo từng nút thắt
Theo nguồn tin tin cậy từng tiết lộ hồi tháng 8, Ấn Độ có kế hoạch tổ chức đấu thầu quốc tế lần đầu tiên đối với một số gói thầu khai thác than vào khoảng cuối năm 2019, một động thái có thể chấm dứt tình trạng gần như độc quyền của Coal India Ltd. trong lĩnh vực này.
Các gói thầu trên, được kỳ vọng sẽ giúp giảm bớt kim ngạch nhập khẩu than của Ấn Độ, hướng đến các nhà đầu tư, nhà thầu lớn trên thế giới như Glencore PLC, BHP Group, Anglo American PLC hay Peabody Energy Corp.
Trả lời phỏng vấn báo giới, ông Vinod Kumar Tiwari - Thư ký Bộ trưởng Bộ than Ấn Độ, cho biết chính phủ nước này đang cân nhắc giảm khoản tiền tạm ứng mà nhà thầu phải nộp. Theo quy định hiện hành, nhà thầu trúng thầu phải đặt cọc khoảng 10% giá trị gói thầu (được xác định bằng cách nhân khối lượng khai thác dự kiến với giá bình quân).
Ấn Độ chưa ấn định ngày tổ chức đấu thầu và lộ trình triển khai kế hoạch trên vẫn cần được bàn thảo thêm một lần nữa tại cuộc họp của các quan chức cao cấp chính phủ.
Bộ trưởng Bộ than Pralhad Joshi từng chia sẻ với báo giới hồi tháng 10, rằng chính phủ cũng đang nghiên cứu các cơ chế để khuyến khích đầu tư vào than, ví dụ như tăng quy mô các gói thầu và xây dựng chính sách thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào ngành than.
Đợt đấu thầu khai thác than tháng 10 vừa qua với mục tiêu dành công việc cho nhà thầu trong nước đã không thu được kết quả mong đợi, khi mà 21 trong số 27 gói thầu có ít hơn 3 nhà thầu tham dự theo quy định. Chỉ có 6 gói thầu lựa chọn được nhà thầu trúng thầu để trao hợp đồng.
Một phần nguyên nhân của hiện trạng này được cho là do các gói thầu có quy định hạn chế việc sử dụng than khai thác, theo đó nhà thầu thắng thầu chỉ được phép sử dụng than cho các mục đích cụ thể và không được phép bán trên thị trường đại chúng.
Than vẫn chiếm khoảng 75% trong quá trình sản xuất điện năng của Ấn Độ |
Nhà thầu ngoại ngập ngừng
Cho đến nay, chưa có doanh nghiệp khai thác nào của nước ngoài bày tỏ quan tâm đến các gói thầu quốc tế sắp tới, theo ông B.K. Bhatia - Tổng thư ký Liên đoàn các ngành công nghiệp khoáng sản Ấn Độ (FIMI). Thành viên của FIMI bao gồm công ty con tại Ấn Độ của các tập đoàn hàng đầu thế giới về khai thác khoáng sản như Rio Tinto PLC và Vale SA.
“Các công ty khai thác lớn có thể không quan tâm, vì họ không được bán than ra bên ngoài Ấn Độ. Tất cả sẽ phụ thuộc vào nội dung hồ sơ mời thầu. Nếu nó quá cứng nhắc và chặt chẽ thì nhà thầu nước ngoài sẽ không tham gia đâu”, giám đốc một công ty khai thác lớn của Ấn Độ cho biết.
Ý kiến khác cho rằng các nhà thầu Ấn Độ có thể thành lập liên danh với nhà thầu nước ngoài để tham dự thầu. Các nhà thầu Nga hoặc Ba Lan có thể là đối thủ tiềm năng vì ít nhiều đã có kinh nghiệm và hiểu biết về điều kiện thổ nhưỡng của Ấn Độ.
Ông Tiwari cho biết các công ty Nga tỏ ra rất quan tâm và đang tích cực tìm hiểu thông tin. Ông cũng mong đợi các công ty than Ấn Độ như Adani Enterprises sẽ tham gia để tăng tính cạnh tranh cho các gói thầu.
“Nếu Adani có thể hoạt động tại Australia thì họ hoàn toàn có thể tham gia các gói thầu Ấn Độ”, ông Tiwari nói bên lề một hội nghị ở Melbourne. Phía Adani thì chưa đưa ra bình luận chính thức nào.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã và đang thúc đẩy mạnh mẽ việc áp dụng năng lượng tái tạo nhiều hơn, nhưng than vẫn chiếm khoảng 75% trong quá trình sản xuất điện năng của Ấn Độ. Trên thế giới, các nhà đầu tư có xu hướng né tránh các sản phẩm than trong bối cảnh áp lực ngày càng lớn về biến đổi khí hậu đang đè nặng lên vai các tập đoàn khai thác lớn.
Hải Châu