Quan tâm phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người dân, tập trung phát triển các sản phẩm có lợi thế, hình thành các mô hình kinh tế, tổ hợp tác, HTX hoạt động có hiệu quả... là những kết quả triển khai xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn huyện Nho Quan trong suốt thời gian qua.
Ấm no về bản làng vùng cao
Nho Quan là huyện miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 17% dân số, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, hầu hết các xã trong huyện đều có xuất phát điểm thấp nên công tác triển khai xây dựng NTM còn gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc.
Nhiều thành viên HTX, tổ hợp tác tại huyện Nho Quan tham gia mô hình nuôi hươu lấy nhung có thu nhập hàng tỷ đồng |
Đến nay, huyện vẫn còn 5 xã đặc biệt khó khăn nên hằng năm đều ưu tiên phân bổ kinh phí, hỗ trợ các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội để giảm nghèo, giảm chênh lệch với các xã còn lại trong huyện.
Về Cúc Phương - xã đặc biệt khó khăn thuộc Chương trình 135 của Chính phủ, với 86% dân số là người dân tộc Mường mới thấy được bước chuyển mình mạnh mẽ từ cơ sở hạ tầng như điện, đường, trường, trạm cũng như đời sống của người dân.
Năm 2010, khi xã bắt tay vào xây dựng NTM, Cúc Phương mới chỉ đạt 6/19 tiêu chí, trình độ dân trí không đồng đều, điều kiện canh tác tự nhiên gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống nhân dân cũng như phát triển kinh tế - xã hội.
Để xây dựng NTM, xã đã từng bước triển khai quy hoạch sản xuất phát triển nông, lâm nghiệp, dồn điền đổi thửa, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện đặc điểm của địa phương.
Điển hình như HTX sản xuất, tiêu thụ mật ong Cúc Phương được thành lập với 42 thành viên liên kết hỗ trợ tìm đầu ra ổn định cho các sản phẩm: mật ong, nuôi hươu lấy nhung và thương phẩm, trồng cây ăn trái... đã mang lại mức thu nhập bình quân từ 5-8 triệu đồng/người/tháng, thúc đẩy quá trình xây dựng NTM của địa phương.
Nhờ nuôi hươu lấy “thần dược”, ông Bùi Văn Tuyên, thôn Nga 2, xã Cúc Phương đã vươn lên thoát nghèo. Với giá nhung hươu hiện nay từ 1,6 - 1,8 triệu đồng/lạng, mỗi cặp nhung bán ra ông Tuyên thu về 10 - 20 triệu đồng.
Mặc dù chi phí đầu tư mua giống hươu ban đầu cao (từ 8 - 15 triệu đồng/con hươu giống) nhưng lại cho thu hoạch lâu dài, ít công chăm sóc, tận dụng được nguồn thức ăn sẵn tại địa phương, giá trị kinh tế cao gấp 3-5 lần so với những loại vật nuôi khác.
Bà Đinh Thị Văn, Bí thư Đảng ủy xã Cúc Phương cho biết: Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành trong tỉnh, sự đồng thuận cao của cán bộ, đảng viên và nhân dân, đến hết năm 2020 xã đã hoàn thành 20/20 chỉ tiêu.
Trong đó, giá trị sản xuất bình quân của xã đạt 62 triệu đồng/ha, tăng 43,84 triệu đồng/ha so với năm 2020; thu nhập bình quân đầu người đạt 45,6 triệu đồng/người/năm, tăng 38,2 triệu đồng/người/năm so với năm 2010; tỷ lệ hộ nghèo năm 2010 là 16,84%, đến năm 2020 giảm xuống còn 3,7%.
Đến nay, toàn huyện có 29 tổ hợp tác với 412 thành viên; 12 HTX với 185 thành viên tham gia phát triển kinh tế có hiệu quả, như: HTX trồng nấm xã Gia Tường; HTX nuôi trồng thủy sản xã Văn Phong; HTX măng tây Kỳ Phú; HTX nuôi hươu Kỳ Phú…
Tạo đà tiến nhanh tới đích
Đến nay, Nho Quan có 21/27 xã đạt chuẩn NTM, 1 xã đạt NTM kiểu mẫu, 6 thôn được công nhận khu dân cư kiểu mẫu, và quyết tâm vượt qua khó khăn để tăng tốc, hiện thực hóa các mục tiêu tiến về đích huyện NTM vào năm 2022.
Nho Quan tăng tốc để về đich huyện nông thôn mới vào năm 2022 |
Ông Hoàng Khắc Tiệp, Chủ tịch UBND huyện Nho Quan cho biết, những năm qua, huyện đã chú trọng đến công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân thông qua phong trào “Nhân dân Nho Quan chung sức, đồng lòng xây dựng NTM, xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh”.
Bên cạnh đó, Nho Quan cũng đã tận dụng tối đa được nguồn lực đầu tư từ các cơ chế, chính sách trong xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất; đổi mới hình thức tổ chức sản xuất trong nông nghiệp nhằm giảm nghèo bền vững, từng bước nâng cao thu nhập cho người dân.
Riêng trong phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, toàn huyện cơ bản đạt chuẩn tiêu chí sản xuất, tăng 10 xã so với năm 2015.
Được biết, tổng kinh phí huy động từ các nguồn lực thực hiện chương trình NTM giai đoạn 2010-2019 là 4.969.368 triệu đồng.
“Mục tiêu năm 2021-2025, huyện Nho Quan có 10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu theo quy định, 26 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Bình quân thu nhập của người dân khu vực nông thôn đạt 48,5 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo dưới 2%; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế trên 95%…”, Chủ tịch UBND huyện Nho Quan thông tin.
Tô Thương