HTX Dịch vụ Nông nghiệp Đại Thắng quản lý và làm dịch vụ trên 235ha đất nông nghiệp, trong đó ngoài đất lúa 2 vụ, có 18ha đất quy hoạch chuyên trồng cây vụ Đông. Diện tích quy hoạch trồng lúa, HTX Đại Thắng khuyến khích chuyển đổi cơ cấu giống lúa theo hướng tăng tỷ lệ gieo cấy các giống lúa có năng suất, chất lượng và giá trị cao, như: Bắc Thơm số 7, TH3-3, Nếp N97 và các giống lúa tạp giao...
Bước đi theo đề án HTX kiểu mới
Thực tế đến nay ở xã Nghĩa Thịnh vẫn rất khó vận động nhân dân chuyển đổi sang mô hình sản xuất mới. Hầu hết bà con ngại thay đổi và cố hữu giữ cách làm cũ. Để người dân có cách nhìn mới và mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, hình thành những vùng sản xuất tập trung, HTX Đại Thắng đã chủ động tham mưu với UBND xã và phối hợp với Ban Nông nghiệp xã để có định hướng điều hành, hướng dẫn các thành viên làm ăn theo mô hình sản xuất lúa hàng hóa.
Trong đề án phát triển HTX theo mô hình kiểu mới, HTX xác định những sản phẩm có lợi thế sẵn có, từ đó khuyến khích các thành viên cùng đầu tư phát triển, nhất là việc HTX tổ chức huy động vốn của các thành viên xây dựng các công trình thủy lợi nội đồng. HTX tổ chức quản lý, giám sát thi công theo cách tự quản ở từng thôn bằng cách thuê máy móc, thiết bị, mỗi thôn cử một tổ giám sát, tổ này giám sát, theo dõi, đo đạc, ghi chép. Do vậy mà chất lượng công trình được bảo đảm và chi phí chỉ bằng hơn phân nữa so với gọi thầu trọn gói.
HTX đã xây dựng quy trình các khâu dịch vụ chính, bao gồm khuyến nông, chuyển giao KH-KT, thủy nông, bảo vệ cây trồng, thủy lợi nội đồng và dịch vụ cung ứng vật tư nông nghiệp. HTX cũng xây dựng một số mô hình canh tác theo phương pháp gieo sạ hàng, cấy cùng một loại giống, cùng một thời điểm và đồng bộ ứng dụng tiến bộ KH-KT vào sản xuất từ khâu làm đất đến khâu thu hoạch.
Việc sử dụng “3 cùng” (cùng giống, cùng đồng, cùng thời gian) nên việc điều tiết nước và chăm sóc được thuận lợi hơn nhiều so với trước, lúa chín tập trung nên có thể ứng dụng cơ giới hóa trong thu hoạch, làm giảm chi phí nhân công, tăng hiệu quả. Các khâu kỹ thuật được bà con thành viên áp dụng đúng quy trình 3 giảm - 3 tăng, nên lúa sinh trưởng đồng đều, sâu bệnh được khống chế, nhờ đó mà năng suất, sản lượng cây trồng được nâng cao.
Đặc biệt coi trọng chất lượng giống, HTX đã ký hợp đồng lấy giống của công ty giống Cường Liên (Thái Bình), công ty Cường Tân, đồng thời ký hợp đồng cung ứng phân bón với công ty Supe phốt phát Lâm Thao, công ty Phân lân Ninh Bình… HTX đã phối hợp với Trạm Bảo vệ thực vật (BVTV) huyện và các công ty cung ứng giống, phân bón, thuốc BVTV tổ chức hội nghị chuyển giao KH-KT như: kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc giống cây trồng; cách sử dụng các loại phân bón, thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng” (đúng thời điểm, đúng kỹ thuật, đúng chủng loại, đúng bệnh).
|
Cán bộ HTX Đại Thắng thăm đồng, điều hành sản xuất nông nghiệp
Tiếp đó, trên cơ sở quy hoạch của địa phương, HTX hướng dẫn xã viên thực hiện cấy lúa đồng trà, đồng giống để tăng năng suất và hiệu quả trên một đơn vị diện tích đất canh tác. Ở những diện tích cấy lúa kém hiệu quả, HTX xây dựng các mô hình chuyển đổi sang trồng các loại rau màu, khoai tây, dưa chuột, dưa hấu, ớt, cà chua, đậu xanh, rau ăn lá…
Việc chuyển đổi cây trồng bước đầu mang lại kết quả khá do rút ngắn thời gian gieo trồng, đảm bảo cơ cấu và lịch thời vụ, giúp bà con thành viên vượt qua khó khăn do thời tiết, biến đổi khí hậu, mang lại hiệu quả cao.
Và cách làm sáng tạo
Năm nay, HTX tiếp tục ủy quyền cho các cơ sở xóm đội ký hợp đồng lao động, thuê máy, tự chủ thu chi và triển khai đội dịch vụ chuyên làm đất, tự chủ trong dịch vụ gieo sạ. Chính nhờ việc thành lập các xóm đội sản xuất đã góp phần tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất, cũng như thời gian làm đồng của thành viên.
Cụ thể như dịch vụ tưới tiêu, HTX tổ chức theo nhu cầu của các xóm đội trên cơ sở thu, chi tiền điện, dầu máy và trả công vận hành máy bơm, khấu hao tài sản, bảo đảm trách nhiệm điều tiết nước nội đồng, khơi thông dòng chảy.
Để bảo đảm cho hệ thống tưới tiêu thuận lợi, HTX đầu tư, nâng cấp và vận hành 3 máy bơm điện cố định, 2 máy bơm điện di động và 2 máy bơm phà với tổng công suất trên 3.000 m3/giờ. Do làm tốt khâu dịch vụ thủy lợi, nên các diện tích lúa luôn được tưới tiêu kịp thời, năng suất lúa ổn định, nhiều loại cây trồng đã chủ động được nước tưới tiêu.
Dịch vụ làm đất của HTX đã thu hút được 5 máy, trong đó có 2 máy công suất lớn từ 21CV trở lên giao cho các chủ máy tự quản. HTX thống nhất một mức thu, định mức chi với 100.000 đồng/sào và trả sau vụ sản xuất. HTX điều chỉnh lại sản xuất cho từng máy theo công suất, đồng thời, với những chủ máy có nhu cầu ứng trước xăng, dầu, HTX sẽ căn cứ theo mức tiêu hao nguyên liệu của máy và diện tích được giao để cho ứng vật tư.
Với dịch vụ bảo vệ cây trồng, HTX xây dựng khung giá thành và lấy ý kiến của thành viên. Tổ chức các tổ dịch vụ đánh bắt chuột hoạt động hiệu quả nên diện tích canh tác không cần quây nilon quanh ruộng. HTX đã chủ động liên kết với trạm BVTV huyện tiến hành thăm đồng thường xuyên để điều tra tình hình sâu bệnh trên các loại cây trồng theo mùa vụ. Từ đó tham mưu cho UBND xã chỉ đạo người dân phòng trừ bảo vệ an toàn sản xuất. Hàng năm, HTX tích cực tổ chức khuyến nông, chuyển giao KH-KT, xây dựng mô hình cây trồng mới cho thành viên.
Thực tế dần khẳng định HTX Đại Thắng đang có những chuyển biến tích cực sau hơn một năm thực hiện chuyển đổi theo Luật HTX 2012. Ngoài bảo đảm cung ứng tốt các dịch vụ nông nghiệp, HTX đã xây dựng được nhiều mô hình phát triển sản xuất mới, có tiềm năng về hiệu quả kinh tế cao.
Bình quân mỗi năm, HTX cung ứng 6 - 7 tấn giống lúa các loại, 60 - 70 tấn phân bón NPK cho bà con. Tổng doanh thu từ các dịch vụ đạt trên 1,2 tỷ đồng/năm góp phần nâng cao đời sống cho cán bộ, thành viên HTX.
Hiện nay, HTX đang thực hiện thí điểm một số tổ dịch vụ ký hợp đồng với HTX cung ứng vật tư đến tận xóm, đội không tính cước vận chuyển, thu tiền trước 50%, còn lại áp dụng hình thức trả chậm. Đặc biệt, HTX đã ký kết với một số công ty thực hiện bao tiêu sản phẩm cuối vụ cho người nông dân.
Đây là điều rất đáng mừng thể hiện cách làm sáng tạo, tư duy đột phá thoát ra khỏi chức năng đơn thuần của một HTX dịch vụ nông nghiệp chỉ phục vụ và cung ứng các dịch vụ đầu vào, đầu ra cho sản xuất nông nghiệp. Từ đó, tạo tiền đề khẳng định mô hình HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả, đứng vững trong cơ chế thị trường và làm chỗ dựa vững chắc cho thành viên và người dân địa phương.
Như Trang
