Nghề trồng rau ở thôn Hòa Luật Nam đã hình thành cách đây 30 năm. Trước đây, bà con chủ yếu sản xuất theo kiểu truyền thống và mang tính tự phát, quy mô còn nhỏ lẻ, thị trường tiêu thụ chủ yếu là trong địa bàn huyện.
Trong quá trình sản xuất, bà con sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khá phổ biến cùng với việc sử dụng phân bón, sản xuất chưa đúng quy trình đã dẫn đến năng suất, sản lượng thấp. Để giúp bà con trồng rau hiệu quả hơn, năm 2014, Tổ hợp tác (THT) trồng rau an toàn thôn Hòa Luật Nam được thành lập.
Tăng niềm tin, sạch môi trường
Hiện, THT đang sản xuất trên diện tích 7,3ha đồng thời chú trọng xây dựng một phần nhà lưới, hệ thống phun tưới, phun tiết kiệm nhằm nâng cao giá trị sản xuất.
Từ khi thành lập đến nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thường xuyên lấy mẫu rau kiểm tra về các chỉ số an toàn. Kết quả, 100% sản phẩm rau của THT đều đạt chuẩn an toàn. Hiện, THT đang là một trong những đơn vị tham gia chuỗi giá trị an toàn thực phẩm tiêu biểu của tỉnh.
Tham gia vào chuỗi đòi hỏi khắt khe hơn nhiều so với sản xuất thông thường. Mỗi thành viên đều xây dựng nhà chứa dụng cụ, nhà chứa thuốc bảo vệ thực vật và nhà chứa phân bón riêng biệt, tránh phát tán các loại thuốc ra môi trường. THT cũng thay thế phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật bằng phân bón vi sinh, thuốc sinh học, bẫy thủ công và bảo đảm thời gian cách ly trên 8 ngày mới đưa rau ra thị trường.
Theo tính toán của các thành viên, bình quân 1 lứa rau cho thu nhập từ 80 - 90 triệu đồng/ha, sau khi trừ chi phí sản xuất, người dân thu lãi từ 50 - 60 triệu đồng.Thời gian từ khi gieo trồng đến khi thu hoạch mỗi lứa rau khoảng 30 - 45 ngày, mỗi năm người trồng rau có thể gieo trồng từ 9 -10 lứa, lợi nhuận lên tới hàng trăm triệu đồng.
Để đáp ứng nhu cầu thị trường, các thành viên cũng trồng đa dạng các loại rau ăn lá, rau ăn củ, các loại cây gia vị. Cách làm này còn giúp tăng năng suất, tránh để đất bị bỏ hoang.
Bẫy côn trùng sinh học giúp người dân hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong quá trình sản xuất. |
Một thay đổi mà các thành viên đều nhận thấy đó là môi trường ngày càng trong lành hơn, tình trạng vứt vỏ bao thuốc bảo vệ thực vật tràn lan ngoài động ruộng không còn.
Bà Trần Thị Sen, thành viên THT, cho biết áp dụng mô hình sản xuất rau VietGAP và tham gia chuỗi giá trị giúp các thành viên kiểm soát được lượng phân bón, nước tưới cũng như tình hình sâu bệnh, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật mà vẫn bảo đảm chất lượng, màu sắc của sản phẩm.
Sản xuất tập thể giúp các thành viên tự nâng cao ý thức trong việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón. Nguồn nước, đất, sử dụng phân bón gì, thuốc bảo vệ thực vật nào đều được các cơ quan chức năng lấy mẫu, kiểm tra thường xuyên nên ai cũng chủ động nâng cao kiến thức, kỹ năng.
Những thay đổi trong suy nghĩ và hành động của các thành viên đã tác động tích cực đến môi trường, bên cạnh đó còn bảo đảm được sức khỏe của con người.
Đưa rau thành sản phẩm OCOP
Về công tác quản lý, lãnh đạo THT chia sẻ, mỗi tháng THT sinh hoạt một lần. Trong quá trình sinh hoạt, các thành viên thường thông tin, chia sẻ kinh nghiệm trồng rau cũng như dự báo thời tiết, thị trường cho nhau. Hàng ngày, các thành viên trong tổ còn giám sát lẫn nhau, giúp nhau phát triển sản xuất.
Nhờ trồng đúng khoa học kỹ thuật, lại được quản lý chặt chẽ nên thị trường tiêu thụ rau đã được mở rộng ở tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, thành phố Đồng Hới và nhiều cửa hàng rau sạch trên địa bàn tỉnh. Người trồng rau cũng không còn cảnh gánh rau ra chợ bán nữa mà thương lái ở các nơi đưa xe ô tô về tận vườn để thu mua.
Liên kết trồng rau VietGAP giúp người dân yên tâm sản xuất. |
Theo đại diện UBND xã Cam Thủy, THT trồng rau an toàn Hòa Luật Nam đã tạo việc làm thường xuyên cho nhiều bà con. Ngoài ra, mô hình này có lợi ích lâu dài về kinh tế cũng như môi trường. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục vận động, tạo điều kiện để các hộ trồng rau khác trên địa bàn vào THT để thuận lợi cho việc sản xuất, quản lý cũng như nâng cao thu nhập cộng đồng.
Hiện, THT cũng đang cùng các cấp ngành tập trung xây dựng sản phẩm rau an toàn của thôn Hòa Luật Nam trở thành sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP vào năm 2020. Trước mắt, huyện cũng đã tiến hành làm các thủ tục để làm mã vạch, hỗ trợ bao bì để sản phẩm được đưa vào các siêu thị ở trong và ngoài tỉnh…
Trong năm nay, THT đặt ra mục tiêu nâng cao năng suất, mở rộng sản xuất lên 9ha, đưa thương hiệu Hòa Luật Nam trở thành sản phẩm chất lượng cao và cùng nông dân làm giàu trên mảnh đất quê hương.
Huyền Trang