Mê Linh là một trong những xã tiêu biểu chuyên trồng hoa ở huyện Mê Linh, Hà Nội. Trồng hoa được coi là nghề truyền thống của người dân nơi đây và cũng là nghề mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho bà con trong suốt hơn 20 năm phát triển làng nghề.
Hoa “tắm” thuốc
Vào mùa này, cánh đồng hoa Mê Linh chủ yếu trồng hoa hồng và hoa cúc các loại. Mặc dù trời nắng nóng, nhưng trên cánh đồng hoa vẫn mù mịt giống như sương sớm mùa đông, bởi người dân đang “tích cực” phun thuốc trừ sâu cho hoa. Theo những người trồng hoa ở đây, phun thuốc cho hoa là công việc thường xuyên và cũng là những hình ảnh quen thuộc, vì không phun thuốc thì lấy đâu ra hoa để bán.
Chị Nguyễn Thị Hoa (thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh) cho biết: “Giờ bệnh gì cũng có ở cây hoa, từ nấm, vàng lá đến sương mai, nhện… Lại trồng hoa vào mùa nắng nên cây hoa càng dễ mắc bệnh. Hoa không được mượt như trồng vào mùa Xuân, nên không phun thuốc cũng không được”.
Phun thuốc cho hoa diễn ra thường xuyên tại làng hoa xã Mê Linh
Những người trồng hoa ở đây phun thuốc sâu, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) rất nhiều. Nhà nào lâu nhất là cách 10 ngày/lần bơm, còn lại là 4 - 7 ngày/lần bơm. Có gia đình sáng bơm, nếu gặp trời mưa thì chiều bơm lại, nên hình ảnh người đeo bình bơm phun thuốc trừ sâu trắng đồng giống như sương không hề hiếm gặp.
Đặc biệt, những ngày miền Bắc nắng như đổ lửa, người trồng hoa ở Mê Linh có một kinh nghiệm truyền tai nhau, đó là đánh thật nhiều thuốc mát… để chống nóng cho cây dù cây không có sâu bệnh. Thuốc mát được người dân sử dụng chính là những loại thuốc chuyên dùng diệt nấm. Người trồng hoa cho rằng phun thật nhiều thuốc nấm thì cây hoa mới chống chịu được thời tiết nắng nóng như hiện nay.
Chính vì vậy, vỏ thuốc BVTV bị vứt khắp nơi, từ mặt ruộng cho tới lòng kênh, mặt đường. Trên khắp cánh đồng rộng lớn không hề có hố hay bể thu gom vỏ thuốc BVTV. Nước kênh, mương đổi màu đen kịt. Mùi hắc từ thuốc trừ sâu xộc lên, đi qua cũng thấy váng đầu và khó chịu, nhất là khi thời tiết nắng nóng.
Tình trạng sử dụng thuốc trừ sâu cho hoa diễn ra nhiều năm nay với số lượng lớn đã khiến đất đai tại đây khô cằn. Đất “ngậm” thuốc giờ chai sạn như sỏi đá là hậu quả mà những người trồng hoa đều nhận thấy.
Lỗi tại ai?
Trồng hoa giúp người dân có thu nhập ổn định, nhiều gia đình cũng giàu lên từ nghề trồng hoa, nhưng những hậu quả mà nó để lại cũng không hề nhẹ. Khung cảnh ô nhiễm đang bủa vây nơi đây, sức khỏe người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nhất là trẻ nhỏ, vì mùi thuốc BVTV lúc nào cũng nồng nặc.
Theo ông Đoàn Văn Trọng - Phó Chủ tịch UBND xã Mê Linh, trước đây, UBND xã cũng thành lập những tổ đi thu gom vỏ thuốc trừ sâu, nhưng nay không còn người làm. Giờ thì mạnh ai nấy vứt, chả còn ai đi thu gom. Thuốc trừ sâu ngấm xuống đất, chảy ra kênh, mương khiến nguồn nước ngày một ô nhiễm trầm trọng. Dưới lòng kênh, ngồi tìm mỏi mắt cũng chẳng thấy một con cá nào bơi qua.
Trước tình trạng trên, ông Bùi Mạnh Tiến - Trạm trưởng Trạm BVTV xã Mê Linh, cho biết: “Trước tiên, cần tăng cường công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức để nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của việc vứt vỏ thuốc BVTV và sử dụng thuốc BVTV một cách tràn lan. Các cấp ngành cần kết hợp với người dân tiến hành xây dựng hệ thống bể thu gom bao thuốc BVTV. Sau mỗi vụ thu hoạch sẽ huy động các đoàn thể ra quân thu gom, xử lý rác thải trên đồng ruộng. Đồng thời mở các lớp tập huấn kỹ thuật sử dụng thuốc BVTV an toàn trên cây hoa, khuyến khích nông dân hạn chế thấp nhất việc sử dụng thuốc BVTV, chỉ sử dụng khi thật sự cần thiết…”.
Giờ đây, chỉ có người dân có thể tự cứu chính mình, nếu không chủ động thay đổi phương pháp canh tác phụ thuộc vào thuốc BVTV. Cùng với đó, việc sử dụng thuốc BVTV đúng theo quy định cũng sẽ phần nào hạn chế tình trạng trục lợi từ các cửa hàng bán thuốc BVTV hiện nay.
Như Yến