Hình thành mô hình RHC từ năm 2008, đến năm 2013, HTX RHC Thanh Xuân được thành lập với 14 thành viên, đến nay phát triển tới 161 thành viên.
HTX theo tôn chỉ rau hữu cơ
HTX hiện có 25 nhóm tự quản, tự nguyện trồng rau quả, với tổng diện tích 22ha RHC, 10ha cây ăn quả và 17 hộ chăn nuôi. Hoạt động chính của HTX là sản xuất rau củ quả hữu cơ và sản xuất lúa, cây ăn quả, chăn nuôi theo hướng hữu cơ.
Bà Hoàng Thị Hậu - Giám đốc HTX, cho biết HTX bảo đảm hỗ trợ thành viên tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ vật tư đầu vào thuốc thảo mộc, hàng năm cung cấp 1.000 tấn phân bón hữu cơ.
HTX thuê 2 kỹ sư nông nghiệp để lên kế hoạch xuống giống và sản xuất theo đơn đặt hàng của các cửa hàng và 18 nhân viên để sản xuất và vận chuyển rau. Ngoài ra, HTX đã hướng dẫn cho các thành viên HTX sản xuất RHC theo quy trình PGS, được hiểu là quy trình kiểm soát chất lượng rau quả rất nghiêm ngặt, có thể truy xuất nguồn gốc đến tận hộ sản xuất và ngày giờ thu hoạch rau...
Theo báo cáo, sản lượng rau củ quả hàng năm của HTX trên 500 tấn, bình quân mỗi ngày xuất khoảng 3 tấn rau củ quả các loại. HTX cũng tiêu thụ trên 100 tấn thịt/năm, bình quân mỗi ngày bán 700 kg thịt sạch các loại.
Thị trường tiêu thụ của HTX chủ yếu nhất ở Hà Nội và Hải Phòng, cung cấp đến bếp ăn các trường học, doanh trại quân đội và chuỗi cửa hàng rau sạch Sói Biển, Bác Tôm, Eximax và cửa hàng bán lẻ khác tại Hà Nội và các vùng lân cận. Năm 2016, HTX đạt doanh thu 15 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế trên 1,5 tỷ đồng. Thu nhập thành viên HTX bình quân 65 triệu đồng/năm.
Giám đốc HTX Hoàng Thị Hậu tại một nhóm RHC của HTX
Kế hoạch năm 2017 - 2018, HTX sẽ phối hợp với các tổ chức mở rộng quy mô sản xuất RHC trên địa bàn huyện Sóc Sơn và các tỉnh lân cận, dự kiến quy mô mở rộng thêm 10ha chuyên rau, 25ha lúa - rau mầu và 5ha cây ăn quả. Đồng thời, HTX tập trung chuẩn hóa các vùng chăn nuôi gia súc gia cầm sạch theo hướng hữu cơ.
Tại hội nghị sơ kết Luật HTX 2012 của ngành nông nghiệp vừa tổ chức ở Hà Nam, Giám đốc Hoàng Thị Hậu đã tham luận, cho rằng Luật HTX 2012 đối với các HTX mới thành lập rất thuận lợi cho việc tổ chức hoạt động.
Cái khó Luật HTX
Khi tham gia HTX, quyền được lựa chọn thành viên, đối tác, chiến lược kinh doanh theo hướng hoàn toàn chủ động, trước sự thống nhất của nhóm người có chung ý tưởng, mục tiêu.
Những lợi ích từ trồng RHC minh chứng rõ sức khỏe của người trồng rau được bảo đảm, do không còn phải tiếp xúc với các loại thuốc trừ sâu độc hại. Đặc biệt, việc tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc “5 không” trong quá trình trồng RHC đã giúp nông dân xã Thanh Xuân tạo ra những luống rau an toàn, bảo đảm chất lượng để cung cấp cho thị trường.
Từng phải truân chuyên “ngấm” đủ các bất cập chính sách khi gây dựng HTX trồng RHC, bà Hậu nêu rõ những khó khăn thực hiện Luật HTX 2012. Theo đó, HTX kiểu mới hầu hết chưa có trụ sở riêng, vốn góp và tài chính chưa có hoặc có nhưng không cao; chưa có kinh nghiệm trong việc điều hành.
Giám đốc Hoàng Thị Hậu có nhiều kiến nghị rất cụ thể, như Nhà nước cần có hỗ trợ đào tạo cán bộ HTX theo chuyên đề và áp dụng từng lĩnh vực khác nhau, để có tính chuyên sâu áp dụng thực tế có hiệu quả; tạo nguồn vốn vay dễ tiếp cận, tăng hạn mức và thời gian vay; có chính sách về đất cho các HTX mới thành lập làm trụ sở làm việc; Nhà nước có đội ngũ giám sát riêng cho ngành HTX, có chế tài nghiêm đối với các HTX vi phạm gây ảnh hưởng xấu… như “con sâu bỏ rầu nồi canh”…
Lưu Đoàn