Hiện nay, bộ mặt nông thôn ở huyện Điện Biên Đông đang "thay da đổi thịt" từng ngày, đời sống của đồng bào không ngừng được nâng cao.
Khơi dậy tiềm năng lợi thế của địa phương
Có thể thấy, diện tích cây trồng thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) trên địa bàn tỉnh Điện Biên nói chung và huyện Điện Biên Đông nói riêng không chỉ được mở rộng mà đang từng bước hình thành các vùng chuyên canh, nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho người dân.
Anh Hạ Nhìa Túa, Giám đốc HTX khoai sọ Phì Nhừ, xã Phì Nhừ cho biết, nhiều năm qua, anh cùng gia đình tra ngô, trồng lúa trên nương mà cuộc sống vẫn gặp muôn vàn khó khăn.
Cách đây 3 năm, anh đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích trên sang trồng khoai sọ. Cây khoai sọ phát triển tốt và cho chất lượng thơm ngon hơn hẳn các vùng khác. Nhờ vậy mà mỗi năm gia đình anh thu được cả trăm triệu đồng từ trồng khoai sọ.
Từ diện tích nhỏ bé ban đầu, đến giờ toàn xã Phì Nhừ đã trồng được gần 10ha khoai sọ. Theo chia sẻ của anh Túa, khoai sọ bán được giá và cho thu nhập cao gấp nhiều lần trồng ngô, trồng lúa. Hiện sản phẩm khoai sọ của HTX khoai sọ Phì Nhừ đã được công nhận là OCOP 3 sao.
Đến nay huyện Điện Biên Đông đã có 4 sản phẩm được chấm điểm 3 sao, gồm: Lạc đỏ Na Son, khoai sọ Phì Nhừ, bí xanh Tìa Dình và thịt lợn sấy.
![]() |
Sản phẩm của các HTX đã trở thành sản phẩm chủ lực, giúp xóa đói, giảm nghèo cho người dân. |
Các sản phẩm của huyện tham gia triển lãm đã bước đầu thu hút được sự quan tâm của thị trường. Ngoài 4 sản phẩm đã được công nhận sản phẩm OCOP, huyện Ðiện Biên Ðông đang tập trung vào 2 nhóm, gồm: Nhóm thực phẩm như gạo nếp hạt to, gạo nếp Lào; nhóm dược liệu như tinh dầu hương nhu, nước cất hương nhu.
Giảm nghèo từ liên kết sản xuất
Được biết, trong quá trình xây dựng sản phẩm OCOP để giảm nghèo bền vững việc liên kết sản xuất giữa HTX với nông dân đang được chính quyền địa phương, ngành chuyên môn tại Điện Biên Đông chú trọng xây dựng, đồng thời đẩy mạnh việc thu hút đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp.
Đến nay, huyện đã triển khai 3 mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm. Trong đó, dự án liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm bí xanh Tìa Dình với quy mô liên kết 15 ha; nếp tan Luân Giới quy mô gần 50ha/vụ/năm và mắc ca tại xã Pu Nhi, quy mô 15ha.
Qua đó, người dân ngày càng được hướng dẫn hoàn thiện hơn về quy trình sản xuất; đồng thời tạo đầu ra bền vững và ổn định cho các sản phẩm địa phương.
Như tại xã Tìa Dình, HTX thương mại dịch vụ Tìa Dình được thành lập nhằm hỗ trợ người dân bao tiêu sản phẩm bí xanh. Ông Giàng A Sử, Giám đốc HTX cho biết, HTX đã cùng chính quyền địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các thành viên và người dân đầu tư chăm sóc, mở rộng diện tích trồng và quan tâm đến các khâu từ thu hoạch, bảo quản sao cho đảm bảo giữ được chất lượng cao khi đưa ra thị trường tiêu thụ.
Đặc biệt, HTX đã tăng cường liên hệ với các đơn vị, doanh nghiệp để tìm đầu ra tiêu thụ ổn định cho sản phẩm bí xanh. HTX đảm bảo bao tiêu sản phẩm cho bà con nhân dân để góp phần phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.
Ngoài ra, HTX còn phối hợp với Liên minh HTX tỉnh hỗ trợ bà con về kỹ thuật trồng trọt, thu hoạch, bảo quản để đảm bảo chất lượng, hướng tới nông nghiệp sạch phát triển bền vững, lâu dài.
Ngoài hướng dẫn các thành viên sản xuất bí theo tiêu chuẩn VietGAP, HTX còn đứng ra bao tiêu toàn bộ sản phẩm. Trong mối liên kết này, HTX chịu trách nhiệm đóng gói, dán tem theo đúng yêu cầu của đơn vị ký hợp đồng. Trung bình mỗi năm, HTX cung cấp cho các siêu thị 10 tấn bí.
![]() |
Sản phẩm OCOP đã giúp HTX mở rộng thị trường tiêu thụ, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân. |
Điều đáng nói là từ khi bà con tham gia các HTX, tình trạng bí đầu ra đã được giải quyết. Hơn nữa, khi tham gia các HTX và bảo đảm quy trình sản xuất chính là điều kiện vững chắc để sản phẩm có thể đạt các tiêu chí trong chương trình OCOP.
Được biết, năm 2021, sản phẩm bí xanh Tìa Dình đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Cây bí xanh trở thành cây trồng chủ lực giúp người dân Tìa Dình xóa đói, giảm nghèo.
Đặt mục tiêu thoát khỏi huyện nghèo
Huyện Điện Biên Đông đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 41,58% năm 2023 xuống còn dưới 41% trong năm 2025. Thu nhập bình quân đầu người đạt 33,15 triệu đồng/năm. Đến nay trên địa bàn huyện có 6 xã cơ bản đạt chuẩn nông thôn mới; bình quân đạt 13,9 tiêu chí/xã.
Huyện cũng tập trung phát triển sản phẩm nông nghiệp theo hướng gia tăng giá trị, đặc biệt là theo hướng sản xuất hàng hóa. Đối với lĩnh vực trồng trọt là tập trung phát triển cây trồng theo lợi thế của địa phương như: Giống lúa nếp tan, nếp 86, nếp 87, các giống cây trồng mới, đặc biệt là các sản phẩm OCOP của huyện. Huyện cũng tăng cường công tác xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm trong và ngoài tỉnh, đặc biệt là trong các kỳ lễ hội.
Ông Phí Văn Dương, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Điện Biên chia sẻ, cùng với phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh, các HTX, đơn vị thành viên liên minh HTX tích cực tham gia OCOP, góp phần đẩy mạnh liên kết sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh cũng thường xuyên nhận được sự hỗ trợ từ các đơn vị thuộc Liên minh HTX Việt Nam trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, trong đó Viện Khoa học Công nghệ và Môi trường – Liên minh HTX Việt Nam đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Điện Biên tổ chức nghiệm thu và bàn giao các nội dung hỗ trợ xây dựng mô hình HTX thu gom, phân loại và xử lý hiệu quả rác thải nhựa cho HTX Thành Long, thị trấn Điện Biên Đông.
Nhằm hỗ trợ HTX có điều kiện tiếp cận với tiến bộ KHCN trong lĩnh vực Bảo vệ môi trường một cách toàn diện, cũng như mong muốn thông qua các nội dung hỗ trợ của nhiệm vụ, HTX sẽ có nền tảng vững chắc về kiến thức, kỹ năng và phương tiện để phát triển bền vững. Ngoài ra còn hỗ trợ HTX các nội dung: tư vấn công nghệ thu gom, vận chuyển, phân loại, tái chế rác thải nhựa, rác thải hữu cơ; tư vấn hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2015; hỗ trợ quần áo bảo hộ lao động, xe thu gom, thùng phân loại rác, chế phẩm sinh học để sản xuất phân hữu cơ – tạo thu nhập từ chính rác thải cho HTX.
Ông Trần Văn Dự, Giám đốc HTX phấn khởi cho biết, những nội dung hỗ trợ của Viện Khoa học Công nghệ và Môi trường, Liên minh HTX Việt Nam là rất thiết thực, giúp HTX hoàn thiện khâu thu gom, góp phần giúp HTX mạnh dạn mở rộng các hoạt động xử lý rác, tạo ra các sản phẩm có giá trị kinh tế từ rác. Bà con thành viên HTX rất phấn khởi vì được tiếp xúc với hệ thống quản lý môi trường ISO 14000:2015. HTX hứa sẽ tiếp nhận và sử dụng các phần hỗ trợ thật hiệu quả. Mong rằng Liên minh HTX Việt Nam, Viện Khoa học Công nghệ và Môi trường, Liên minh HTX tỉnh và chính quyền địa phương quan tâm hơn nữa đến HTX trong thời gian tới.
Lê Minh