Từ thực tiễn cho thấy, nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ đói nghèo của nông dân huyện Tuần Giáo còn cao một phần do xuất phát điểm kinh tế thấp, trình độ sản xuất lạc hậu cùng các phong tục tập quán lâu đời đã ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển kinh tế các hộ gia đình. Chính vì vậy, huyện tập trung đẩy mạnh các hoạt động định hướng, hỗ trợ để nông dân xác định được hướng phát triển kinh tế cho mình.
Kỳ vọng xóa nghèo từ cây nữ hoàng
Để xóa đói giảm nghèo, huyện tích cực vận động người dân đa dạng hóa cây trồng, chuyển đổi giống cây trồng phù hợp với lợi thế sẵn có của từng địa phương; đồng thời triển khai các chương trình, dự án phát triển nông nghiệp nông thôn, đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đưa các giống mới có năng suất, chất lượng cao vào sản xuất.
Tiêu biểu là huyện đã thu hút được doanh nghiệp về liên kết cùng người dân sản xuất cây mắc ca. Qua quá trình sản xuất cho thấy, đây là cây khá phù hợp với điều kiện thời tiết, khí hậu, đất đai của huyện Tuần Giáo.
Đặc biệt, cây trồng này tại Tuần Giáo có khả năng sinh trưởng trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, không bị sâu bệnh, không phải dùng thuốc bảo vệ thực vật. Với tốc độ và khả năng sinh trưởng, phát triển tương đối tốt, mắc ca đang được mệnh danh là “cây nữ hoàng” và sẽ góp phần giúp người dân giảm nghèo, nâng cao thu nhập.
Mắc ca được cho là sẽ mang lại nguồn kinh tế lớn, giúp người dân giảm nghèo |
Đến nay, diện tích cây mắc ca của huyện là 1400 ha, tập trung vào các xã Quài Tở, Quài Nưa, Nà Sáy, Quài Cang, Chiềng Sinh… Để hỗ trợ người dân sản xuất, các cấp ngành của huyện kết hợp với địa phương tổ chức hướng dẫn kỹ thuật, tạo điều kiện về chính sách, cơ chế để hỗ trợ cho nông dân và doanh nghiệp trong việc trồng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm mắc ca.
Dù đang trong giai động thử nghiệm và bước đầu cho thu hoạch nhưng với sự tham gia của các cấp ngành và doanh nghiệp sản xuất theo chuỗi giá trị, mắc ca tiếp tục được huyện đẩy mạnh sản xuất và lựa chọn là một trong những cây trồng chủ lực gắn với sản xuất hàng hóa của huyện đến năm 2030.
Tham gia vào chuỗi liên kết này, người dân không chỉ được bảo đảm thu nhập từ việc tham gia sản xuất mà còn tăng nguồn thu nhờ cho doanh nghiệp thuê đất.
Để nâng cao hiệu quả, Tuần Giáo đang cùng với địa phương lên kế hoạch thành lập các tổ hợp tác, HTX để đảm bảo quyền lợi không chỉ của doanh nghiệp mà của hàng nghìn hộ dân góp đất sản xuất.
Phát huy lợi thế chăn nuôi
Trên địa bàn huyện đã có những mô hình sản xuất tận dụng tốt lợi thế địa phương vào sản xuất, góp phần giúp người dân giảm nghèo bền vững. Tiêu biểu như mô hình của HTX Chăn nuôi đại gia súc Đông Liếng (xã Mường Thín) đã hỗ trợ đắc lực cho địa phương thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc giá giảm nghèo bền vững.
Ngoài số gia súc được Liên minh HTX hỗ trợ theo hình thức cho thành viên mượn con giống nuôi sinh sản, thành viên HTX còn góp vốn bằng chính số trâu, bò của gia đình. Số gia súc của HTX là hơn 220 con; trong đó tập trung vào nuôi trâu, bò, dê.
Để mô hình HTX phát huy hiệu quả, hàng tuần, Ban giám đốc HTX tổ chức phân công các thành viên luân phiên đi kiểm tra đàn gia súc. Đồng thời, đề ra quy định đến kỳ tiêm phòng, tất cả các hộ phải đưa trâu, bò về tiêm đầy đủ; không mang gia súc mắc bệnh về bản. Hộ nào bán trâu, bò phải thông báo cho HTX để kiểm soát số lượng đàn.
HTX Đông Liếng là điển hình trong công tác giảm nghèo ở địa phương |
Các thành viên cũng áp dụng kỹ thuật ủ chua để tận dụng nguồn thức ăn dồi dào từ ngô, cỏ, rơm rạ phục vụ vào mùa khô-mùa hiếm thức ăn cho gia súc, trong khi vẫn bảo đảm được nguồn dinh dưỡng cho vật nuôi.
Áp dụng khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi cùng sự đồng lòng, thu nhập bình quân mỗi hộ thành viên có thể đạt 50 triệu đồng/hộ/năm. Đây là nguồn thu tương đối lớn trong khi các hộ vẫn có thể tận dụng phát triển những cây trồng khác nhằm nâng cao thu nhập, bảo đảm cuộc sống gia đình.
Đặc biệt, nhờ liên kết cùng nhau chăn nuôi mà đàn gia súc của các thành viên có nguồn thức ăn ổn định, ít dịch bệnh. Các thành viên cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm chăn nuôi để vươn lên xóa đói giảm nghèo. Đồng thời còn giúp các hộ dân giảm công lao động chăn thả trâu, bò.
Ông Lò Văn Nghiệm, tham gia HTX từ đầu năm 2016 với số vốn ban đầu là 8 con trâu. Sau đó ông đã vay Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với số vốn 100 triệu đồng để mua 11 con bò và được HTX hỗ trọ kỹ thuật. Đến nay, gia đình ông đã có 35 con gia súc. Kinh tế gia đình đã ổn định.
Với vai trò hỗ trợ người dân và là điểm “mấu chốt” trong phát triển kinh tế xã hội của xã, HTX đang cùng địa phương tạo điều kiện để các hộ tiếp cận các nguồn vốn vay mở rộng sản xuất theo hướng bền vững, góp phần vào công cuộc giảm nghèo và chống tái nghèo trên địa bàn huyện.
Như Yến