Đến nay, Than Uyên đã xây dựng và phát triển thành công chuỗi liên kết sản xuất-tiêu thụ sản phẩm nhằm phát huy hiệu quả mối quan hệ “4 nhà” (Nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông). Nhờ đó, đời sống của người dân được nâng cao. Không ít hộ đã thoát nghèo và làm giàu nhờ tham gia chuỗi liên kết.
Nền tảng vững chắc
HTX Tân Tiến (Phúc Khoa) thực hiện ký hợp đồng với doanh nghiệp và liên kết với người dân sản xuất, chế biến chè. Trong mối liên kết này, người nông dân phải đảm bảo chăm sóc chè và thu hái theo quy trình kỹ thuật mà doanh nghiệp và HTX quy định. Việc thực hiện hợp đồng giữa người dân với công ty, HTX được thực hiện chặt chẽ, quy định rõ quyền, nghĩa vụ của mỗi bên và có xác nhận, giám sát của chính quyền địa phương trong thực hiện hợp đồng.
Đến nay, HTX mở rộng khu vực thu mua vùng nguyên liệu ra các địa bàn khác như thị trấn huyện Tân Uyên, xã Trung Đồng, thậm chí vươn ra cả xã Pắc Ta. Vào thời điểm chính vụ, có ngày nguồn nguyên liệu thu về khoảng 14-15 tấn, đủ đáp ứng cho HTX hoạt động hết công suất.
HTX Tân Tiến giúp phát triển chuỗi giá trị sản phẩm chè tại Tân Uyên (Ảnh: TL) |
Ngoài 7 thành viên, HTX còn tạo việc làm cho 25-30 công nhân là người dân địa phương hoạt động thường xuyên với mức lương 5-6 triệu đồng/tháng. Nhiều người nhờ đó có việc làm và dần thoát nghèo.
Chuyên sản xuất vật liệu vận tải và trồng rừng, HTX Trung Nghĩa (thị trấn huyện Tân Uyên), mỗi năm xuất trên 100 vạn viên gạch. HTX cũng phát triển 5ha cây keo, khoảng 6.000m2 chè. Để gia tăng giá trị kinh tế, các thành viên còn nuôi cá và trồng thanh long.
Với doanh thu đạt trung bình 1 tỷ đồng/năm, HTX đã giải quyết việc làm thường xuyên cho 20 công nhân, góp phần tăng trưởng kinh tế, xóa đói giảm nghèo tại địa phương.
Thấy nhu cầu của thị trường về mặt hàng thổ cẩm truyền thống, chị em phụ nữ huyện Tân Uyên đã hình thành HTX dệt may thổ cẩm Tân Uyên. Những sản phẩm thổ cẩm như: chăn ga, gối đệm khá tinh xảo được làm bởi bàn tay khéo léo của chị em đã được thị trường tiêu dùng đón nhận.
Hoạt động của HTX không chỉ góp phần phục dựng, phát huy nghề truyền thống đã thu hút và tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho 19 thành viên với thu nhập thấp nhất từ 2,5 triệu/người/tháng trở lên.
Kết quả khả quan
Với mong muốn giúp người dân nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững, Tân Uyên đã tập trung phát triển sản xuất theo hướng hiện đại nhằm tăng năng suất. Thực hiện mục tiêu này, UBND huyện quy hoạch phát triển vùng trồng cây, chăn nuôi, phát triển ngành nghề truyền thống phù hợp với điều kiện từng xã, thị trấn. Sử dụng có hiệu quả các chương trình, chính sách hỗ trợ sản xuất để nông dân chuyển đổi cơ cấu, cây trồng, vật nuôi hiệu quả. Gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ sản phẩm.
Tân Uyên đã hình thành vùng sản xuất cây công nghiệp tập trung có giá trị cao như: chè nguyên liệu tại các xã Mường Khoa, Phúc Khoa, Thân Thuộc, Trung Đồng, Pắc Ta… với diện tích 2.855ha; quế, sơn tra với diện tích gần 2,7ha tại các xã Nậm Cần, Nậm Sỏ, Tà Mít, Hố Mít, Mường Khoa.
Huyện vận động người dân mở rộng diện tích trồng cây ăn quả như: nhãn, bơ, mít Thái Lan. Từ định hướng sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa của các địa phương, nhiều hộ nông dân vươn lên làm giàu.
Tiêu biểu như chị Đoàn Thị Bẩy (thành viên HTX Tân Tiến) nhờ trồng chè theo hướng hàng hóa và cung cấp cho HTX chế biến, mỗi năm có thu nhập 70 -100 triệu đồng.
Đây cũng là điều kiện để hình thành và phát triển các HTX, tạo sự liên kết với nông dân, doanh nghiệp trong đầu tư sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Nhiều HTX tạo dựng tên tuổi giúp thành viên, nông dân trong vùng có thu nhập ổn định, đời sống ngày càng nâng cao.
Đến nay, trên địa bàn huyện có 31 HTX, hầu hết các HTX đã chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012. Bên cạnh việc tổ chức sản xuất kinh doanh hiệu quả, các HTX đều chú trọng làm tốt các khâu dịch vụ như: Bảo vệ thực vật, cung ứng vật tư nông nghiệp, giống cây trồng, vật nuôi, hỗ trợ cho kinh tế hộ phát triển.
Hình thành vùng chuyên canh hàng hóa giúp nâng cao thu nhập cho người dân |
Điển hình như HTX Chiến Thắng hay HTX Phan Vinh (thị trấn Tân Uyên) hoạt động trên lĩnh vực cung cấp giống gia súc, gia cầm. Hai HTX đã đứng ra hỗ trợ giống cho các hộ nghèo để giúp họ phát triển sản xuất phù hợp với điều kiện thời tiết, khí hậu của địa phương.
HTX Chiến Thắng và Phan Vinh thực hiện chuyển giao tiến bộ kỹ thuật về sản xuất giống, giúp hộ nghèo giảm chi phí mua giống. Người dân khai thác điều kiện đất đai, vườn bãi sẵn có để nuôi gà, đồng thời có thể chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ, số lượng ít sang tập trung quy mô trang trại theo hướng sản xuất hàng hóa. Họ có thể tự thành lập HTX hoặc đăng ký làm thành viên.
Với nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, của tỉnh thông qua các chính sách, nghị quyết khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp cũng như đầu tư vào các lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, huyện Tân Uyên đã tạo cơ chế, chính sách thông thoáng, kêu gọi các HTX, doanh nghiệp trong và ngoài huyện tham gia đầu tư liên kết sản xuất.
Nông nghiệp trở thành ngành kinh tế mũi nhọn giúp Tân Uyên giảm nghèo nhanh với bình quân 6,74%/năm. Huyện đã ra khỏi danh sách 63 huyện nghèo của cả nước và đang phấn đấu đến hết năm 2020 trở thành huyện phát triển khá của tỉnh Lai Châu và đạt huyện chuẩn nông thôn mới.
Như Yến