![]() |
Cách nhà đầu tư đánh giá những công ty khởi nghiệp về trí tuệ nhân tạo giai đoạn đầu
Một công ty hoạt động theo chiều dọc được tập trung vào việc giải quyết các vấn đề cho một kiểu khách hàng chuyên biệt, trong khi một công ty hoạt động theo chiều ngang được định hướng khoa học, thường do các học giả điều hành.
Các công ty khởi nghiệp theo chiều dọc luôn cần thể hiện những thước đo hoạt động kinh doanh thông thường về khả năng phòng thủ và sự tăng trưởng của khách hàng hoặc người sử dụng trong khi những công ty khởi nghiệp theo chiều ngang thường liên quan tới khoa học thuần túy và/hoặc một đội ngũ nhân sự lành nghề.
Trong khi đó, các nhà đầu tư thường đưa ra đánh giá sơ bộ dựa trên khung hoạt động của công ty khởi nghiệp và sau đó mới làm việc về cách tiếp cận khoản đầu tư. Trên thực tế, hoạt động theo chiều dọc và chiều ngang giống như hai trục tọa độ, X và Y, còn một công ty khởi nghiệp chính là một điểm tọa độ nằm trên đó; nhưng để đơn giản, cả hai điều kiện (trục) này trở nên tách rời.
Khởi nghiệp theo chiều dọc
Cụ thể hơn, nếu công ty khởi nghiệp hoạt động theo chiều dọc, các nhà đầu tư có thể mong chờ xem những thước đo về sự tăng trưởng của khách hàng hoặc người sử dụng (nếu chúng lạc quan) và thậm chí cả doanh thu (nếu chúng giảm) trước khi quyết định.
Giải pháp duy nhất lúc này dành cho các nhà sáng lập chính là tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng và chứng minh rằng công ty của mình có thể thu hút được người sử dụng với mức chi phí hiệu quả (nếu công ty khởi nghiệp theo mô hình B2C) hoặc có được những cam kết từ các khách hàng là doanh nghiệp lớn (nếu chạy theo mô hình B2B). Tất cả điều này đều trở thành đại diện cho doanh thu tiềm năng nếu bạn giả định số doanh thu theo từng khách hàng hoặc người sử dụng.
Phân tích điều này kỹ hơn, bạn sẽ thấy bí quyết đối với sự tăng trưởng chính là xây dựng được một sản phẩm tuyệt vời mà những người sử dụng yêu thích. Do đó, một số nhà sáng lập theo bản năng biết được người sử dụng muốn gì nhưng với đa số những nhà sáng lập khác, họ sẽ cần phải quen với việc thường xuyên lắng nghe người sử dụng của mình để tìm ra những gì người sử dụng mong muốn.
Tuy nhiên, với hoạt động theo chiều dọc, có ba rủi ro cần lưu ý: (1) doanh nghiệp có thể nhỏ và không thể tạo ra được mức lợi nhuận mong muốn cho các nhà đầu tư; (2) đội ngũ không có được sự thông thạo theo yêu cầu để phát triển thị phần; và (3) không có kế hoạch phòng thủ chắc chắn.
Khởi nghiệp theo chiều ngang
Đối với một công ty khởi nghiệp theo chiều ngang, các nhà đầu tư thường muốn trông thấy tín hiệu xác nhận về mặt kỹ thuật. Điều này đồng nghĩa với việc có được đội ngũ thành viên, nhà tư vấn, nhà đầu tư giai đoạn đầu nòng cốt hoặc nhà đầu tư tiềm năng về công nghệ đủ hiểu công nghệ và tiềm năng của dự án.
Lý do giải thích cho điều này là do hầu hết nhà đầu tư không phải “dân” công nghệ nên việc có được tín hiệu xác nhận về tính ưu việt của công nghệ sẽ vượt qua được sự thiên vị của nhà đầu tư trong việc đầu tư vào những gì họ không biết.
Vì vậy, các nhà sáng lập nên nghĩ về việc có được tín hiệu xác nhận về mặt công nghệ và thu hút tích cực được sự quan tâm của cộng đồng để bảo đảm rằng các nhà đầu tư khi tham gia thực sự hiểu vấn đề theo cách hoàn toàn kỹ thuật và có thể cam kết rót vốn lớn trước khi tính tới lợi nhuận.
Song, một rủi ro về nhận thức lớn hơn từ hoạt động theo chiều ngang chính là việc “được ăn cả ngã về không”. Vậy nên những gì các nhà đầu tư muốn thấy là liệu công ty khởi nghiệp đó có thực sự sáng tạo và/hoặc liệu công nghệ đó có mang lại lợi thế về chi phí hoặc sử dụng lớn gấp mười lần thực tế hay không. Và nếu thực tế có đúng như vậy, một vấn đề về nhận thức lớn khác nữa chính là chỉ các giáo sư nổi tiếng mới có thể tạo ra một hoạt động theo chiều ngang.
Mộc Miên