Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ trên cả nước, đặc biệt là Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh, còn hàng trăm dự án các khu đô thị, khu tái định cư và hàng vài chục nghìn căn hộ bỏ hoang. Điều này đã gây lãng phí nguồn lợi đất đai của Nhà nước và tiền bạc của nhân dân.
Nhiều khu đô thị hoang
Khu đô thị mới Văn Phú, quận Hà Đông, Hà Nội do CTCP Đầu tư Văn Phú – Invest làm chủ đầu tư, được khởi công năm 2007 và đã bàn giao gần 3.000 căn nhà thấp tầng nhưng thực tế rất ít nhà được đưa vào sử dụng, một số được cho thuê lại bán hàng ăn, văn phòng, số còn lại bỏ không.
Khu đô thị cầu Bươu, chủ đầu tư là công ty CP kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội với diện tích 197.975m2 đất tại xã Thanh Liệt, Tân Triều và Tả Thanh Oai (huyện Thanh Trì), đến nay đã 10 năm, nhưng nhiều khu nhà biệt thự vẫn bị bỏ hoang.
Khu đô thị Lideco thuộc địa phận huyện Hoài Đức, do công ty cổ phần Phát triển đô thị Từ Liêm làm chủ đầu tư, khởi công từ năm 2007 và dự kiến hoàn thành vào giữa năm 2013 với hơn 600 căn biệt thự đơn lập và song lập được thiết kế sang trọng theo kiến trúc Pháp. Hiện có hàng trăm căn biệt thự, liền kề vẫn bỏ hoang. Chủ đầu tư hiện đang rao bán với giá 25 triệu đồng/m2.
Khu đô thị Nam An Khánh (huyện Hoài Đức, Hà Nội) với quy mô 288,8ha có tổng mức đầu tư 2.600 tỷ đồng, do công ty CP Đầu tư và phát triển đô thị và khu công nghiệp Sông Đà (Sudico) làm chủ đầu tư. Được khởi công từ năm 2004 – 2005, nhưng đến năm 2008 – 2009, khi thị trường nhà đất Tây Hà Nội lao dốc, khu đô thị Nam An Khánh bị bỏ hoang, xuống cấp theo thời gian.
Tại quận 2, Tp Hồ Chí Minh, dự án 112 căn biệt thự do công ty cổ phần Tập đoàn Hà Đô thuộc khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi với tổng diện tích 174ha được triển khai từ năm 2005. Đến nay, số lượng nhà có người ở chỉ đếm trên đầu ngón tay, số còn lại xây thô rồi bỏ hoang.
Đặc biệt, khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi rộng 157ha (phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2) do công ty S.C.I làm chủ đầu tư, cũng đang bị bỏ hoang cho cỏ mọc kéo dài 11 năm nay.
Đây chỉ là thực trạng một số khu đô thị bị bỏ hoang. Ngoài ra, còn rất nhiều khu đô thị tập trung tại huyện Hoài Đức, Thanh Trì, quận Hà Đông, quận Long Biên (Hà Nội); quận 9, quận 2… (Tp. Hồ Chí Minh); hàng ngàn ngôi biệt thự "ma" tại tỉnh Bắc Ninh, Bình Dương… không một bóng người.
 |
|
KĐT Kim Chung Di Trạch bị bỏ hoang gần 10 năm nay |
Sửa luật để tránh chồng chéo
Trước thực trạng nhiều khu đô thị dù đã hoàn thành nhưng vẫn vắng bóng cư dân, bỏ hoang và ngày càng nhếch nhác, trong phiên chất vấn tại Quốc hội, đại biểu Dương Kim Ánh (Tp. Hà Nội) đã đặt câu hỏi với Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà về việc các dự án sau khi thu hồi đất của dân nhưng nhiều năm không triển khai hoặc triển khai kém hiệu quả, gây lãng phí, thất thoát cho ngân sách nhà nước hàng tỷ đồng. Đồng thời, đại biểu Ánh cũng đề nghị bộ chỉ đạo và có những giải pháp để giải quyết vấn đề này.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã đồng tình và cho rằng trước khi có Luật đất đai 2013, vấn đề các dự án treo hoàn toàn có thật và hiện nay nhiều đô thị lớn vẫn đang còn.
Luật Đất đai 2013 đã quy định rất rõ về điều kiện năng lực và cơ chế tài chính để ràng buộc trách nhiệm của doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay, chúng ta chưa xử lý được, đó là do sự chồng chéo giữa Luật Đất đai và Luật Đầu tư.
"Theo Luật Đất đai, nếu các dự án đã quy định không thực hiện đúng tiến độ, quá 24 tháng sẽ bị thu hồi", Bộ trưởng Hà nói. Trong khi đó, Luật Đầu tư chỉ cho kéo dài 12 tháng. Bộ TN&MT đồng tình với việc nên điều chỉnh hai luật này, nếu quá thời hạn 12 tháng mà không có lý do chính đáng thì sẽ thu hồi dự án.
Ngoài ra, hiện nay, Luật Đất đai 2013 quy định thu hồi và không hoàn lại gì và không phải đền bù. Đây là vấn đề bất cập vì có nhiều dự án, chủ dự án đã thế chấp mảnh đất này vào ngân hàng nên khi chúng ta thu hồi sẽ có vướng mắc giữa Luật Các tổ chức tín dụng và Luật Đất đai.
Vấn đề pháp lý này cần được giải quyết để tạo điều kiện cho các ngân hàng coi đây là tài sản của họ và xem xét việc nếu họ tiếp tục khai thác sử dụng đúng mục tiêu thì được tiếp tục, nếu không, họ có thể bán đấu giá để thu lại nguồn lực cho Nhà nước.
Minh Sơn
