Những thông tin trên được ông Phạm Hải An – Phó trưởng Phòng đổi mới sắp xếp và phát triển doanh nghiệp, Cục Tài chính Doanh nghiệp (Bộ Tài chính), công bố tại Hội nghị Phổ biến một số chính sách mới về cổ phần hóa và đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán sáng ngày 15/12.
Gần 400 DN chưa lên sàn
Tính đến ngày 12/12, số lượng doanh nghiệp niêm yết tại sàn giao dịch HNX đạt 374 doanh nghiệp, sàn Hose đạt 319 doanh nghiệp, trong đó, giá trị niêm yết lần lượt là 109 và 143 nghìn tỷ đồng. Khối lượng và giá trị giao dịch tại thị trường UPCom đạt 11,939 triệu cổ phiếu, khối lượng khớp lệnh giao dịch đạt 1,899 triệu cổ phiếu.
Theo khảo sát, chỉ tính riêng trong tháng 11, UPCom đã chào đón 25 tân binh lên sàn. Được biết, những ngày cuối cùng của năm HNX cũng đã nhận được nhiều hồ sơ đăng ký giao dịch tại UPCoM nhưng chưa biết chắc chắn ngày giao dịch đầu tiên bởi phải chờ Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) “sắp lịch”.
Dù được đánh giá là “nhộn nhịp”, song các chuyên gia đánh giá là vẫn còn nhiều doanh nghiệp đã cổ phần hoá xong nhưng chưa lên sàn UPCom vì nhiều lý do khác nhau.
400 doanh nghiệp chưa lên UPCom
Theo quy định pháp luật về cổ phần hóa, trong thời hạn tối đa 90 ngày kể từ ngày kết thúc đợt chào bán cổ phiếu ra công chúng và theo quy định pháp luật về chứng khoán, trong thời hạn tối đa 30 ngày kể từ ngày kết thúc đợt chào bán chứng khoán ra công chúng của các doanh nghiệp khác, tổ chức phát hành phải hoàn tất các thủ tục để đăng ký lại doanh nghiệp (nếu có), đăng ký lưu ký cổ phần, cổ phiếu tại Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam và đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch UPCoM.
Tuy nhiên, theo ông An, việc thực hiện đăng ký lưu ký, đăng ký giao dịch cổ phần theo quy định nói trên còn hạn chế, khiến gần 400 DNNN đã cổ phần hóa nhưng chưa đưa cổ phiếu lên giao dịch trên hệ thống giao dịch UPCoM theo quy định hiện hành.
Ông An cho rằng điều này dẫn đến một thực tế là các nhà đầu tư đã mua cổ phần của các DN nói trên qua thị trường tự do, thị trường phi tập trung (OTC) nhưng lại không có kênh chuyển nhượng chính thức, phát sinh nhiều vi phạm, tranh chấp.
Định giá DN vẫn chậm và yếu
Chia sẻ tại hội nghị, một đại diện DNNN cho biết, sau 7 năm đi vào hoạt động, UPCoM đã được hỗ trợ, điều chỉnh hoàn thiện bởi trên dưới 10 văn bản pháp quy khác nhau.
Nhìn chung, những văn bản này chủ yếu hướng đến việc tạo nguồn hàng hóa dồi dào cho thị trường, cụ thể là “thúc ép” các doanh nghiệp sau đại chúng hóa phải đăng ký giao dịch tại UPCoM chứ chưa tạo được sự thuận lợi về thủ tục pháp lý cũng như tăng tính công khai, minh bạch cho DNNN sau cổ phần hoá. Thay vì nỗ lực thúc
đổi đã rút ngắn thủ tục, thay vì phải trải qua 4 giai đoạn nộp hồ sơ khác nhau từ đấu giá, đăng ký công ty đại chúng, lưu ký chứng khoán và đăng ký giao dịch như trước đây, thì nay theo Thông tư 115, doanh nghiệp sẽ chỉ phải hoàn thiện một bộ hồ sơ duy nhất gửi đồng thời cho Sở giao dịch chứng khoán nơi tổ chức đấu giá và Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD), HNX.
Sau khi có kết quả thanh toán, sở giao dịch chứng khoán nơi tổ chức đấu giá sẽ chuyển kết quả cho VSD và HNX tự động thực hiện các công việc tiếp theo đưa cổ phiếu lên giao dịch.
Điểm đáng chú ý tại Thông tư 115 là quy định đăng ký đấu giá đồng thời với đăng ký giao dịch cổ phần trên UPCoM (tự động đăng ký giao dịch UPCoM). Điều này có nghĩa là chỉ sau 20 ngày làm việc kể từ ngày hết hạn thanh toán tiền mua cổ phần qua đấu giá, nhà đầu tư mua cổ phần qua đấu giá đã có thể giao dịch cổ phần trên thị trường UPCoM.
Theo đánh giá của các chuyên gia, với những quy định trong Thông tư 115 thì DNNN sau cổ phần hoá sẽ có tính công khai, minh bạch, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư tham dự đấu giá, tăng tính hấp dẫn của cổ phần đưa ra đấu giá, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư bên ngoài tham gia, giá đấu sẽ cao hơn, thu nhiều hơn cho ngân sách nhà nước.
Huyền Anh