Đồng bào dân tộc Dao chiếm gần 30% dân số tỉnh Bắc Kạn. Những năm gần đây, vượt qua những khó khăn về điều kiện tự nhiên, người Dao vẫn phát huy được thế mạnh của một vùng đất đồi núi để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.
Thôn Nà Cọ (Khang Ninh, Ba Bể) nằm cách trung tâm xã khoảng 6 km, toàn thôn có 75 hộ, 413 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Dao. Đời sống của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp.
Bừng sáng cùng nông thôn mới
Thực hiện xây dựng nông thôn mới, chính quyền xã Khang Ninh đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân trong thôn Nà Cọ thực hiện tốt chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, xây dựng nếp sống văn minh, tích cực sản xuất, chăn nuôi theo hướng tập trung.
Đặc biệt, chính quyền đã vận động người dân chung tay mở rộng đường giao thông để thuận tiện đi lại và vận chuyển hàng hóa. Ông Lý Nguyên Phượng, Bí thư Chi bộ thôn Nà Cọ cho biết, đầu tư làm đường rộng rãi, bà con sẽ đỡ vất vả hơn, các sản phẩm dễ dàng tiêu thụ, không bị tư thương ép giá như trước.
Nhờ tích cực tuyên truyền, vận động, cán bộ, đảng viên và đồng bào dân tộc Dao trong thôn đã đồng thuận, ủng hộ. Trong 5 năm vừa qua, thôn đã có 47 hộ hiến 11.300 m2 đất, trong đó trên 9.000 m2 đất đồi, hơn 3.300 m2 đất vườn. Người dân còn đóng góp hàng chục triệu đồng, hàng trăm ngày công để san ủi, mở rộng đường và đổ bê tông các tuyến đường liên thôn.
Cuộc sống của người dân đã được nâng lên nhờ những chính sách hỗ trợ phù hợp. |
Ngoài ra, năm 2020, các hộ trong thôn ủng hộ, đóng góp tiền làm một cây cầu gỗ giá trị hơn 13 triệu đồng. Việc đi lại, nhất là vào mùa mưa đối với đồng bào dân tộc Dao nơi đây đã không còn vất vả.
Không chỉ tích cực tuyên truyền, vận động người dân làm đường, xây dựng các công trình của thôn, địa phương còn hướng dẫn bà con mạnh dạn vay vốn ưu đãi của Nhà nước để đầu tư phát triển kinh tế. Các hộ đã sử dụng nguồn vốn vay có hiệu quả để phát triển trồng gừng, trồng ngô, trồng chè, nuôi lợn đen, gà đen, nuôi bò… để cải thiện sinh kế.
Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo trong thôn giảm dần, đời sống người dân được nâng lên, thôn bản từng ngày đổi mới. Tính đến cuối năm 2020, 100% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia, đường sá đi lại thuận tiện hơn. Thành công này góp phần đưa xã Khang Ninh đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2020.
Có được kết quả đó, những người đứng đầu thôn Nà Cọ đã phải chủ động xây dựng kế hoạch, có quá trình vận động nhân dân tham gia theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát”. Cán bộ thôn, xã luôn luôn lắng nghe ý kiến đóng góp của nhân dân để có phương án, kế hoạch triển khai rõ ràng. Ngoài ra, sự vào cuộc của các đoàn thể và sự đoàn kết, tự nguyện, nhất trí cao trong cộng đồng đã góp phần thực hiện tốt từng mục tiêu cụ thể, trong đó có hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới.
Hỗ trợ phát triển kinh tế
Thôn Phiêng Khít (xã Thượng Ân, huyện Ngân Sơn) có 23 hộ dân với 120 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Dao sinh sống. Thu nhập chính chủ yếu từ sản xuất nông - lâm nghiệp nhưng năng suất, hiệu quả cây trồng không cao do ít đất canh tác, thiếu nước, thiếu khoa học kỹ thuật, vì vậy, đời sống của người dân còn nhiều khó khăn.
Để đồng hành cùng đồng bào Dao phát triển, huyện đã xây dựng Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, cũng như vận dụng linh hoạt nguồn vốn từ Chương trình 135, 30a trong giai đoạn 2018-2020.
Một số hộ gia đình người Dao được hỗ trợ phát triển chăn nuôi trâu sinh sản, hỗ trợ trồng trồng cây dẻ ván, rau bồ khai và trồng nấm hương. Các hộ tham gia Đề án được hỗ trợ 100% cây, con giống và tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng, chống dịch bệnh. Nhờ đó, đời sống người dân thôn Phiêng Khít ngày càng được nâng cao. Từ 100% hộ nghèo trước khi thực hiện Đề án, đến nay thôn có 10 hộ thoát nghèo, trong đó có 7 cận hộ nghèo, 3 hộ trung bình (vượt mục tiêu đề ra). Vệ sinh môi trường trong thôn được cải thiện, từ 3 hộ có nhà tiêu hợp vệ sinh, đến nay tất cả các gia đình trong thôn đều có công trình nhà vệ sinh đảm bảo yêu cầu.
Trồng nấm trên thân cây gỗ là một trong những hướng phát triển kinh tế của người Dao ở thôn Phiêng Khít. |
Anh Lý A Tềnh, một trong những hộ được hỗ trợ trồng nấm cho biết, gia đình anh hiện có 8 khối gỗ trồng nấm hương. Đến nay, trồng nấm hương là một trong những nguồn thu nhập chính của gia đình. “Trồng nấm cho thu hoạch gần bằng 4 tấn thóc trong khi đỡ vất vả hơn trồng lúa”, anh Tềnh chia sẻ.
Sự phát triển và đổi thay của những thôn người Dao ở vùng cao đã cho thấy hướng đi hiệu quả trong công tác dân tộc của Bắc Kạn. Và một trong những trọng tâm được tỉnh đề ra, tập trung thực hiện là cải thiện kết cấu hạ tầng, nâng cao đời sống cho người dân thông qua hỗ trợ sản xuất.
Đến nay, những thôn, bản của người Dao sinh sống đã có những bước tiến vượt bậc so với 5 năm về trước. Trong đó, đồng bào đã được tiếp cận những kiến thức, khoa học kỹ thuật trong phát triển kinh tế gia đình và những giống cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao, góp phần tăng thu nhập, ổn định đời sống. Đây cũng là điều kiện và nền tảng để người dân dần đưa sản xuất gắn với thị trường, từng bước làm quen và hình thành các mô hình kinh tế hợp tác.
Như Yến
Bài 2: Phụ nữ vượt qua định kiến để khởi nghiệp