Ở Sơn La, quả sơn tra được trồng nhiều ở huyện Bắc Yên, loại cây này ngày càng phát triển do rất dễ trồng và không tốn nhiều công chăm sóc, vì thế đã trở thành một loại quả đặc sản của vùng. Hơn nữa, nhờ thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất dốc của tỉnh Sơn La, huyện Bắc Yên ngày càng tăng diện tích trồng cây sơn tra.
Làm giàu từ cây tự nhiên
Là cây trồng chủ lực trong xóa đói, giảm nghèo của huyện Bắc Yên. Những ngày này, tại các xã vùng cao của Bắc Yên như: Háng Đồng, Hang Chú, Xím Vàng, Tà Xùa, Làng Chếu… người dân đồng bào DTTS địa phương bước vào mùa thu hoạch sơn tra. Cây sơn tra ở đây mọc thành rừng, phủ kín trên những ngọn núi.
Sơn tra đang là cây trồng chủ lực trong xóa đói, giảm nghèo cho bà con dân tộc tỉnh Sơn La. |
Anh Mùa A Nội ở Bản Nậm Lộng, xã Hang Chú, huyện Bắc Yên, gần 10 năm qua được người dân quanh vùng biết đến là gương thanh niên dân tộc làm kinh tế giỏi, mỗi năm đem lại thu nhập hàng trăm triệu đồng.
Là người dân tộc Mông của huyện miền núi xa xôi, hẻo lánh, quanh năm gắn bó với bản làng, Mùa A Nội càng thấm thía khi chứng kiến cái đói, cái nghèo của người dân nơi đây.
Năm 2012, anh vay 50 triệu đồng từ Quỹ hỗ trợ nông dân của huyện để ươm cây giống sơn tra. Thấy cách anh làm, nhiều người dân trong bản cũng tò mò, ngạc nhiên bởi ở cái bản Nậm Lộng này xưa nay chưa từng có ai làm vậy.
Từ khi chuyển sang trồng và phát triển cây sơn tra đến nay gia đình anh Nội đã ươm được trên 5 vạn cây giống và đã trồng diện tích cây sơn tra thành vùng tập trung.
Sau gần 10 năm chuyển đổi phát triển kinh tế, đến nay gia đình anh Mùa A Nội đã có tổng diện tích cây sơn tra gần 39 ha. Đặc biệt trong số đó, đã có hơn 10 ha diện tích cây sơn tra đã cho thu hoạch được hơn 6 năm. Trồng cây sơn tra, mỗi năm đem lại hiệu quả kinh tế cho anh Nội hàng trăm triệu đồng.
Là một trong những hộ có diện tích trồng sơn tra lớn ở bản Cáo A, xã Làng Chiếu, huyện Bắc Yên, ông Sồng A Di người dân tộc Mông vui vẻ chia sẻ: Vợ chồng tôi có 6ha sơn tra, trong đó 2,5 ha đang cho thu quả. Những năm gần đây, nhờ giao thông thuận tiện nên thương lái từ các tỉnh khác đã đến tận vườn thu mua. Vụ năm ngoái, gia đình thu được trên 150 triệu đồng từ bán quả sơn tra.
Trở thành mặt hàng chủ lực
Để từng bước đưa cây Sơn Tra trở thành cây trồng chủ lực, đồng thời mở rộng diện tích, ông Hà Như Huệ, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Sơn La cho biết, thời gian qua, tỉnh Sơn La đã xây dựng và ban hành nhiều chính sách đầu tư phát triển sản xuất cây Sơn Tra.
Sơn La đang từng bước chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mở rộng diện tích trồng sơn tra. |
Đồng thời, ngành nông nghiệp cũng hướng dẫn người dân cách đốn tỉa, thu hái, phòng trừ sâu bệnh và các phương pháp bảo quản để kéo dài thời gian lưu quả, xây dựng vườn ươm sản xuất giống cây lưu động để sản xuất cây giống tại chỗ phục vụ các hộ trồng.
Do vậy, diện tích cây sơn tra trên địa bàn tỉnh ngày được mở rộng và tăng dần qua các năm. Từ nhu cầu sử dụng quả sơn tra của thị trường ngày càng tăng, một số địa phương ở Sơn La đã đưa cây sơn tra trở thành cây chủ lực trong việc phát triển kinh tế địa phương, tập trung chủ yếu tại các huyện Thuận Châu, Mường La, Bắc Yên.
Huyện Bắc Yên là thủ phủ cây sơn tra của tỉnh Sơn La, có trên 2.500ha cây sơn tra, trong đó hơn 1.500ha đã cho thu hoạch, năng suất bình quân hàng năm đạt 15 tạ/ha. Hiện, bà con DTTS các xã vùng cao, trồng cây sơn tra với diện tích lớn, đang triển khai nhiều biện pháp để giữ được năng suất, chất lượng quả sơn tra.
UBND huyện Bắc Yên cũng đã chủ động hỗ trợ các tổ hợp tác, HTX trên địa bàn thực hiện ươm giống, trồng, chăm sóc, liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm theo chuỗi. Đồng thời, huyện đang tích cực tham gia các hoạt động quảng bá, xúc tiến tiêu thụ nông sản an toàn do tỉnh tổ chức, tiến hành mời gọi, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia chế biến thí điểm theo hướng đa dạng hóa các sản phẩm từ quả sơn tra như trà sơn tra, mứt sơn tra, rượu sơn tra...
Ông Lê Văn Kỳ, Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên đánh giá, để cây sơn tra dần khẳng định là cây trồng chủ lực, mang lại giá trị kinh tế, góp phần mang lại nguồn thu ổn định cho bà con DTTS nơi đây, cần có những giải pháp mang tính lâu dài. Do đó, huyện sẽ tiếp tục tập trung các hoạt động xúc tiến đầu tư, bổ sung các chính sách thu hút đầu tư, nhất là khâu bảo quản, chế biến, xây dựng mối liên kết bền vững đối với sản phẩm quả trên địa bàn huyện. Đẩy mạnh áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất nhằm đạt mục tiêu phát triển cây sơn tra trở thành cây xóa đói, giảm nghèo và tiến tới làm giàu cho người dân, đồng bào DTTS.
Minh Thành
Bài 2: Hợp tác xã với vai trò người dẫn đường