Nhận thức rõ tầm quan trọng từ sản xuất nông nghiệp hữu cơ, thời gian qua, các cấp hội phụ nữ đã khuyến khích, vận động hội viên phụ nữ xây dựng các mô hình HTX sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, xanh và bền vững.
Thành công với nhiều mô hình kinh tế
Từ ý tưởng “Phát triển Trang trại trồng dâu tây ứng dụng nông nghiệp hữu cơ gắn với du lịch trải nghiệm", chị Đỗ Thị Kim Dung, Giám đốc HTX rau quả Thắng Lợi, xã Sa Pả, thị xã Sa Pa chia sẻ: HTX đang đầu tư hệ thống thiết bị sản xuất nông nghiệp ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ để tạo ra những quả dâu tây chín mọng, đậm đà, thơm, ngon. Đồng thời tạo không gian nông nghiệp hiện đại, thu hút du khách, người dân địa phương đến trải nghiệm hái và mua dâu tây trực tiếp tại vườn.
Các HTX do chị em làm chủ đang tạo ra việc làm ổn định, xóa đói giảm nghèo cho đồng bào DTTS tại địa phương. |
Vụ dâu tây năm 2020, dù bị ảnh hưởng rất lớn từ dịch Covid-19, HTX đã thu được 20 tấn dâu tây, doanh thu trên 3 tỷ đồng, thu hút trên 40.000 lượt người vào tham quan trải nghiệm hái dâu tây. Dự kiến lượng khách đến thị xã Sa Pa năm 2021 đạt trên 4 triệu lượt khách, năm 2025 đạt 6 triệu lượt khách, cũng như nhu cầu thưởng thức sản phẩm dâu tây sạch trên thị trường Việt Nam ngày càng lớn.
Là người phụ nữ tiêu biểu trong phát triển kinh tế vùng đồng bào DTTS, HTX rau quả Thắng Lợi do chị Dung làm lãnh đạo, hoạt động với phương thức sản xuất khoa học, bảo đảm được chu trình phát triển tự nhiên, HTX đã góp phần không nhỏ vào việc bảo toàn và làm phong phú hệ sinh thái nông nghiệp.
Hiện, HTX Thắng Lợi tạo việc làm cho 15 người dân tộc thiểu số của địa phương với thu nhập trung bình của mỗi lao động đạt 5,5 triệu đồng/tháng.
Nông nghiệp hữu cơ không chỉ mang lại lợi ích đối với sức khỏe người sản xuất và người tiêu dùng mà còn góp phần cải tạo, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững nền nông nghiệp. Đặc biệt, việc kết hợp với loại hình du lịch còn giúp HTX rau quả Thắng Lợi giảm chi phí, tăng hiệu quả quảng bá đến người dân và du khách.
"Nếu như trước đây, phụ nữ dân tộc thiểu số thường e dè, tự ti thì nay họ đã tự tin, mạnh dạn hơn trong phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống". Chị Sùng Thị Nhính, tổ trưởng tổ hợp tác sản xuất rau hữu cơ Km3, xã Bảo Nhai, huyện Bắc Hà chia sẻ.
Được thành lập từ năm 2016 với 5 hộ đồng bào DTTS người Mông tham gia sản xuất rau củ quả, theo truyền thống, tự cung tự cấp rau an toàn cho gia đình và bà con dân tộc Mông trong vùng, những người nông dân ở đây đã dần phát triển thành tổ hợp tác.
“Tham gia tổ hợp tác rất vui, được tham gia các hoạt động và sản xuất rau hữu cơ an toàn, không tốn nhiều tiền mua phân vì phân hữu cơ mình tự ủ, tiết kiệm. Đất trồng bón phân chuồng nhiều nên rất tốt, nhiều khi trồng rau không có phân cây rau vẫn tốt. Sâu thì bắt bằng tay, giã gừng, ớt, phun cho cây, không phun bằng thuốc hóa học độc hại cho sức khỏe, khi bán sản phẩm thì có tiền ngay. Trồng rau khi thời tiết mưa, bệnh nhiều thì phải bỏ, trồng lại lứa khác chứ tuyệt đối không phun thuốc hóa học”. Chị Sùng Thị Nhính chia sẻ.
Khẳng định vị thế trong xã hội
Năng động, nhiệt tình, tâm huyết, dám nghĩ dám làm là những lời khen mà nhiều người dành cho Chị Tẩn Tả Mẩy, Giám đốc HTX cộng đồng Dao đỏ tại xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa.
Với bản tính chịu thương, chịu khó nhiều chị em đã thành công với nhiều mô hình kinh tế HTX. |
Với vai trò là người “thuyền trưởng", từ khi thành lập HTX đến nay, chị đã không ngừng học tập, nỗ lực tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm nông sản và tạo việc làm, tăng thu nhập cho 100% thành viên là đồng bào DTTS người Dao.
Với phương châm phát triển bền vững và ổn định nguồn nguyên liệu đầu vào, HTX Cộng đồng Dao đỏ đã chú trọng mở rộng vùng nguyên liệu bằng cách trồng mới, khoanh vùng đang có và liên kết với các hộ gia đình vệ tinh.
Cách làm này tạo ra vùng nguyên liệu gần 18 ha. Ngoài ra, HTX đã ký hợp đồng liên kết với Vườn Quốc gia Hoàng Liên về việc khai thác cây thảo dược tự nhiên với diện tích hơn 11.000 ha rừng, có tổng số 2.039 hộ dân sinh sống là dân tộc thiểu số.
Từ khi phát triển thành vùng trồng dược liệu Atiso, HTX Cộng đồng Dao đỏ đã hướng dẫn bà con trồng có kiểm soát, theo tiêu chuẩn an toàn của Tổ chức Y tế thế giới để mang lại nguồn nguyên liệu sạch, an toàn và bền vững. Cao mềm Atiso là sản phẩm chủ lực của HTX. Hiện nay, ngoài cung ứng ra thị trường bán lẻ, toàn bộ sản phẩm được doanh nghiệp đặt hàng sản xuất.
Theo thống kê của Hội LHPN tỉnh Lào Cai, hiện toàn tỉnh có 14 chị em là người dân tộc thiểu số đang quản lý các HTX. Lĩnh vực chủ yếu được chị em lựa chọn là sản xuất, kinh doanh sản phẩm nông, lâm sản đặc sản địa phương.
Đây cũng đang là hướng đi bền vững mà tỉnh Lào Cai đã xây dựng thông qua chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm OCOP. Với bản tính cần cù, chịu thương chịu khó, sự kiên trì và cũng đầy nhạy bén của phụ nữ, các chị đã thành công với nhiều mô hình kinh tế có hiệu quả, mang lại thu nhập khá và tạo việc làm cho đồng bào DTTS địa phương.
Bà Thào Thị Tùng, Phó Chủ tịch thường trực Hội LHPN tỉnh Lào Cai cho biết, dù số lượng phụ nữ dân tộc thiểu số làm chủ HTX chưa phải nhiều, nhưng đó là bước tiến vượt bậc tại tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn như Lào Cai.
Hằng năm, Hội đều tổ chức các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật, tập huấn về khởi sự kinh doanh hay khởi nghiệp, chị em đã thay đổi rõ rệt về nhận thức. Mạnh dạn hơn trong việc đầu tư phát triển sản xuất, chị em chủ động hơn trong sản xuất, kinh doanh, mở rộng thị trường. Qua đó, thu nhập đã dần ổn định và đời sống chị em từng bước vươn lên.
“Các nữ giám đốc đã và đang đưa các HTX của mình phát triển sản xuất, kinh doanh hiệu quả, tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Đặc biệt, các HTX trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp đã góp phần tạo nên vùng chuyên canh, sản xuất hàng hóa theo hướng hữu cơ, đưa các sản phẩm vươn xa, nhất là các sản phẩm OCOP” Chị Thào Thị Tùng chia sẻ.
Minh Thành
Bài cuối: Hình thành và phát triển chuỗi liên kết sản xuất