Nhiều hộ gia đình đồng bào Chu Ru đã thay đổi tập quán canh tác, nói không với thuốc trừ sâu và phân bón hóa học. Đặc biệt, người Chu Ru còn phát triển các mô hình kinh tế hợp tác để liên kết sản xuất, đảm bảo tiêu thụ đầu ra của hàng hóa.
Ứng dụng công nghệ cao
Bà Touneh Mabio, xã Lạc Xuân (Đơn Dương, Lâm Đồng) chia sẻ, nhờ chính sách hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, người dân tộc Chu Ru được đi học các mô hình của đồng bào Kinh anh em về cách sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, sau đó về áp dụng làm.
"Nhà tôi đã làm nhà kính trồng rau sạch, bán được giá ổn định. Trước đây, trồng theo mô hình canh tác cũ, rau quả bán rất rẻ, thậm chí có thời điểm phải đổ đi", bà Touneh Mabio nói.
Nhiều hộ gia đình của đồng bào Chu Ru đã thay đổi tập quán canh tác, nói không với thuốc trừ sâu, phân bón hóa học. |
Gia đình ông Già Lốc có hơn 2ha đất trồng rau được áp dụng đồng bộ quy trình kỹ thuật theo tiêu chuẩn VietGAP, thu nhập gần 700 triệu đồng/năm.
Ông Touneh Ya Luock, xã Lạc Xuân (Đơn Dương, Lâm Đồng) cho biết, hồi xưa sản xuất nông nghiệp theo canh tác cũ, rất tốn phân, thuốc, ngày công lại nhiều. Bây giờ sản xuất theo nông nghiệp công nghệ cao, có nhà lưới, năng suất cao, giá cả ổn định. Nhờ thế, bà con Chu Ru yên tâm làm ăn phát triển kinh tế nông nghiệp nhiều hơn.
Từ việc thay đổi trong tư duy sản xuất, chỉ trong 10 năm, vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Đơn Dương nói chung và đồng bào dân tộc Chu Ru nói riêng đã chuyển biến tích cực. Đến nay, gần 90% diện tích sản xuất ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số áp dụng công nghệ cao vào canh tác, thu nhập bình quân trên đơn vị diện tích 150 triệu đồng/ha, có hộ 300 triệu đồng/ha một năm.
Thu nhập tăng lên đồng nghĩa với việc người dân có cuộc sống khấm khá hơn, thoát khỏi cảnh đói nghèo. Trong đó, xã Tu Tra là địa phương được huyện Đơn Dương đánh giá thực hiện tốt công tác giảm nghèo trong nhiều năm nay.
Trước đây, gia đình anh Ya Íp (người Chu Ru) tại thôn Hawai thuộc diện hộ nghèo của xã Tu Tra. Cuộc sống của cả gia đình dựa vào nguồn thu nhập bấp bênh từ mấy sào đất trồng rau củ khiến gia đình anh luôn luẩn quẩn trong cái nghèo.
Để giúp gia đình anh Ya Íp thoát nghèo, địa phương đã quan tâm, hỗ trợ tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, hướng dẫn áp dụng công nghệ khoa học vào sản xuất. Từ những nỗ lực của bản thân cùng sự quan tâm kịp thời của địa phương, với 7 sào cà chua và bí, gia đình anh đến nay đã thoát nghèo, cuộc sống dần ổn định hơn, con cái cũng được ăn học đến nơi, đến chốn.
“Nhờ địa phương quan tâm, giúp đỡ, gia đình tôi có thêm động lực làm ăn, cuộc sống nay cũng đỡ vất vả hơn nhiều”, anh Ya Íp hồ hởi nói.
Phát triển mô hình HTX
Theo bà Lê Thị Hồng Nhung, Phó Chủ tịch UBND xã Tu Tra, để giúp người dân thoát nghèo bền vững, địa phương tập trung huy động mọi nguồn lực, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm vào những thôn, hộ nghèo có khả năng thoát nghèo; chú trọng đến hỗ trợ việc làm, tăng thu nhập, tạo điều kiện cho người nghèo tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, nâng cao trình độ dân trí, đảm bảo tính hiệu quả các chương trình.
Xây dựng vùng nguyên liệu lớn để phát triển sản xuất nông nghiệp. |
“Xã Tu Tra thoát nghèo bền vững một phần nhờ thu hút được các doanh nghiệp, công ty về địa phương. Hiện, xã có 16 doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động sản xuất, kinh doanh, 4 HTX và 2 tổ hợp tác sản xuất. Qua đó, giúp tạo việc làm, thu nhập ổn định cho người dân thoát nghèo”, bà Nhung cho hay.
Đơn cử như HTX Bò sữa Đơn Dương nhiều năm đã trở thành địa chỉ tin cậy với bà con dân tộc tại xã Tu Tra và xã Đạ Ròn. Được biết, HTX đầu đã đầu tư 2 trạm thu mua sữa tại đây. Kết quả doanh thu HTX đạt hơn 6 tỷ đồng/năm, trừ mọi chi phí còn đạt lợi nhuận hơn 1,6 tỷ đồng.
Giám đốc Phạm Văn Trị cho biết, HTX Bò sữa Đơn Dương sẽ tiếp tục xây dựng, đưa vào hoạt động phân xưởng chế biến sản phẩm phô mai các loại. Mục tiêu chính nhằm giải quyết một phần lượng sữa nguyên liệu tại địa phương, khuyến khích nông hộ thành viên phát triển chăn nuôi, tăng thêm nguồn thu, nâng cao giá trị thương hiệu và vị thế mới của HTX, tạo việc làm, thu nhập cho thành viên.
Tương tự, được thành lập năm 2018, đến nay HTX Dược liệu Như Ý ở xã Đạ Ròn cũng đã liên kết, hỗ trợ bà con người dân tộc ở huyện Đơn Dương trong việc cung cấp giống, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật và bao tiêu toàn bộ sản phẩm các cây dược liệu với mức giá ổn định, đạt lợi nhuận khá hàng năm.
Trong năm vừa qua, HTX Dược liệu Như Ý đã bao tiêu hơn 40 tấn sản phẩm dược liệu VietGAP của hộ liên kết đưa về chế biến tại nhà xưởng diện tích hơn 400 m2, với hệ thống dây chuyền thiết bị máy móc tự động sấy trà, sao trà, đóng túi lọc... theo tiêu chuẩn HACCP, cung cấp các dòng sản phẩm cho đối tác theo hợp đồng như: trà đương quy túi lọc, rượu đương quy Như Ý, cao hà thủ ô mật ong..., đạt doanh thu 8 tỷ đồng. Đến nay, các dòng sản phẩm cung ứng ra thị trường của HTX Dược liệu Như Ý xếp hạng OCOP 3 sao, 4 sao...
Bài 2: Làm rau hữu cơ không lo ế
Thy Lê