Ngày 16/12, lần đầu tiên buổi đối thoại giữa lãnh đạo BHXH Việt Nam và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) với DN FDI được tổ chức, đã thu hút hàng trăm DN FDI tham dự, nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện chế độ chính sách về BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).
DN hài lòng về cải cách TTHC
Theo thống kê của BHXH Việt Nam, tính đến 30/9/2016, có 15.679 DN FDI tham gia BHXH, BHYT, BHTN, tăng 776 DN so với năm 2015, chiếm 7,6% tổng số DN tham gia. Tổng số lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN khối DN FDI là hơn 3,6 triệu lao động, tăng hơn 153.000 người so với năm 2015.
Dự kiến, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN đến 31/12/2016 sẽ hơn 3,7 triệu người, tăng hơn 253.000 người. Tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN khối DN FDI là 51.770 tỷ đồng, chiếm 49,4% tổng số thu của DN.
Vì vậy, khi khảo sát về ý kiến DN FDI về những khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho thấy, cải cách thủ tục hành chính (TTHC) của ngành BHXH đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ phía các DN.
Cụ thể, Báo cáo khảo sát của VCCI cho thấy, tỷ lệ DN thấy “thuận lợi hơn” trước những cải cách của BHXH, BHYT, BHTN đạt lần lượt là 65 - 55,8% và 51,3% DN đánh giá cao nỗ lực của BHXH nhằm tạo điều kiện thuận lợi, cắt giảm chi phí và thời gian cho DN.
BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục rà soát các địa phương chưa có báo cáo
Tuy nhiên, ông Hoàng Quang Phòng - Phó Chủ tịch VCCI, cũng cho biết, một số ý kiến DN cho rằng vẫn còn thiếu các văn bản quy định chi tiết hoặc hướng dẫn thực hiện các quy định của luật, chính sách hoặc văn bản ban hành muộn. Bên cạnh đó, DN cũng còn gặp khó khăn khi tiếp cận với những hướng dẫn của cơ quan BHXH Việt Nam, chưa cập nhật và thông tin kịp thời những thay đổi về thủ tục hồ sơ, biểu mẫu.
Đáng chú ý, có 52% DN mong muốn được gặp trực tiếp cơ quan bảo hiểm để được hướng dẫn trực tiếp về giao dịch điện tử, hồ sơ, biểu mẫu, thủ tục…
Không bỏ BHXH hợp đồng 1- 3 tháng
Là DN đầu tiên chia sẻ, bà Bùi Thị Thanh Huyền - đại diện cho công ty Canon Việt Nam (100% vốn Nhật Bản), cho biết quy định thu BHXH đối với những người lao động (NLĐ) có thời hạn hợp đồng 1 - 3 tháng nên bỏ NLĐ làm việc trong các DN FDI không ổn định, thường xuyên bỏ việc. Thậm chí, có lao động làm việc vài ngày đã nghỉ. Việc áp dụng quy định này sẽ gây khó khăn cho DN.
Tiếp đó, theo bà Huyền, về chế độ ốm đau thai sản, Canon cũng đang gặp khó khăn, do thời gian xử lý của BHXH quá chậm.
“Chúng tôi kiến nghị BHXH cần nâng cao hơn nữa, cần tăng cường áp dụng IT để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ”, bà Huyền kiến nghị.
Ngoài ra, ông Đoàn Chung Hiếu - phụ trách nhân sự công ty CP Acecook Việt Nam, cho biết về quy định khi khám chữa bệnh trái tuyến phải chứng minh làm việc tại DN đó đã gây phiền toái cho NLĐ. DN này nêu ví dụ cụ thể về việc NLĐ bị tai nạn, phải vào cơ sở y tế bó bột, nhưng khi xin mẫu giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng chế độ BHXH (mẫu C65), cơ sở y tế này lại không cung cấp.
Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam - ông Phạm Lương Sơn, đề nghị, BHXH các địa phương kiểm tra xác thực các vấn đề DN nêu. “Tại sao người ta bị tai nạn, vào bó bột, xin giấy C65 ở cơ sở y tế mà cơ sở y tế không cung cấp. Nguyên nhân là do cơ quan BHXH không có hợp đồng với cơ sở y tế đó hay cơ sở y tế đó không đủ điều kiện khám chữa bệnh? Việc đăng ký chữ ký bác sĩ ký giấy C65 là của cơ quan BHXH thực hiện, không phải thuộc trách nhiệm của NLĐ. ”.
Liên quan đến thu BHXH của NLĐ có hợp đồng lao động 1 - 3 tháng, ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, nêu ý kiến: “Đại diện Canon kiến nghị bỏ đi. Xin thưa DN thông cảm là không thể bỏ được. Vì sao không bỏ được? Vì hiện nay, chúng ta bắt buộc sang BHXH tự nguyện. Nông dân cũng có quyền tham gia BHXH”.
Để đại diện Canon thỏa mãn, ông Lợi giải thích: Hiện, Nhà nước hỗ trợ 30% tiền đóng BHXH cho người nghèo, 20% cho người cận nghèo, 10% cho những đối tượng khác… Do đó, mong Canon ủng hộ chúng tôi ở quy định này. Vì đây là chính sách an sinh xã hội”.
Ông Lợi cũng yêu cầu BHXH Việt Nam phải tính toán làm sao để thu được tiền BHXH đối với NLĐ có hợp đồng lao động 1 - 3 tháng. Vì nếu thu được, chúng ta sẽ có thêm 7,5 triệu người tham gia BHXH.
Về thắc mắc của các DN FDI liên quan đến tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quá cao, ông Bùi Sỹ Lợi thẳng thắn: “Tôi đã giải thích rồi. Đến giờ phút này đã tính đúng, tính đủ. Giả sử không tính đúng, tính đủ, cũng không tăng lên bao nhiêu. Các bạn cứ hỏi tôi là tại sao ở Việt Nam tỷ lệ đóng BHXH trên mức lương cơ bản cao thế. Xin thưa, tỷ lệ tương đối thì rất cao, nhưng số tuyệt đối lại rất bé”.
Thy Lê