Vào cuối năm 2015, số xã đạt chuẩn nông thôn mới của tỉnh Tiền Giang chỉ chiếm 8,7%, thấp hơn so với mức bình quân chung của Đồng bằng sông Cửu Long, thấp hơn rất nhiều so với cả nước là 22%.
Phát triển cả "chất" và lượng
Điều này cho thấy, xuất phát điểm trong xây dựng nông thôn mới của tỉnh Tiền Giang là thấp hơn so với mặt bằng chung của cả nước cũng như khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Vì vậy, nếu như trong giai đoạn 2015-2020, tỉnh đẩy mạnh hỗ trợ các địa phương hoàn thành các tiêu chí trong xay xây nông thôn mới, thì đến giai đoạn 2021-2025, tỉnh chủ trương đẩy mạnh phát triển sản phẩm OCOP để giúp các địa phương xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Điều này cũng giúp tỉnh thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.
Theo Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang, đến nay, tỉnh đã xây dựng và công nhận 119 sản phẩm đạt OCOP, trong đó có 75 sản phẩm 4 sao, 44 sản phẩm 3 sao với 34 chủ thể tham gia OCOP. Trong 34 chủ thể này có 7 HTX với 18 sản phẩm đạt từ 3 - 4 sao.
Tiêu biểu như HTX Rau an toàn Bình Nghị (xã Bình Nghị, huyện Gò Công Đông) là một trong số những HTX ở tỉnh tiên phong xây dựng sản phẩm cải ngồng đạt chuẩn OCOP. Theo ông Võ Công Thành, Giám đốc HTX, hiện đơn vị đang tiếp tục xây dựng, phấn đấu để 2 loại rau lang và rau mồng tơi đạt chuẩn OCOP. Trong thời gian tới, HTX sẽ nỗ lực hoàn thiện quy trình sản xuất để đề nghị công nhận sản phẩm OCOP đối với 2 loại rau này.
Diện mạo nông thôn Tiền Giang ngày càng khởi sắc nhờ phát triển nông thôn mới theo chiều sâu. |
Cũng tại huyện Gò Công Đông, HTX Sơ ri Bình Ân - Gò Công Đông đã có sản phẩm mứt sơ ri được công nhận đạt OCOP 3 sao. Việc được công nhận OCOP giúp sản phẩm của HTX tăng thêm uy tín trên thị trường, là cơ hội để đơn vị mở rộng phân phối.
Ngoài việc phát triển sản phẩm OCOP, Tiền Giang còn đẩy mạnh hỗ trợ người dân phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp, đa dạng hóa các kênh phân phối, tiêu thụ nông sản gắn với liên kết theo chuỗi giá trị. Trong đó, ưu tiên phát triển thương mại điện tử, thúc đẩy chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới… nhằm tiếp tục nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn, phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Việc tham gia chương trình OCOP là cơ hội tốt để HTX khẳng định chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường. Đây cũng là cơ hội để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu sản xuất ngành nông nghiệp theo hướng nâng giá trị gia tăng và hoàn thiện các mục tiêu xây dựng nông thôn mới bền vững.
Phát triển sản phẩm OCOP giúp chương trình xây dựng nông thôn mới ở Tiền Giang có bước phát triển nhanh cả về số lượng lẫn chất lượng. Tỷ lệ số xã đạt chuẩn của tỉnh đã cao hơn tỷ lệ bình quân chung của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và bằng tỷ lệ bình quân chung của cả nước.
Đến nay, toàn tỉnh có 131/142 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Trong đó, có 26 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 3 đô thị (TP. Mỹ Tho, thị xã Gò Công, thị xã Cai Lậy) hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và 3 huyện (Chợ Gạo, Gò Công Đông, Gò Công Tây) đạt chuẩn huyện nông thôn mới. Diện mạo khu vực nông thôn tỉnh Tiền Giang không ngừng khởi sắc, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao.
Đưa OCOP phát triển thực chất
Trong giai đoạn 2021- 2025, Tiền Giang tiếp tục gắn kết chặt chẽ Chương trình xây dựng nông thôn mới với Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.
Theo đó, mục tiêu đến năm 2025, thu nhập bình quân đầu người ở khu vực nông thôn tăng thêm ít nhất 1,5 lần so với năm 2020. Tỷ lệ hộ dân nông thôn sử dụng nước từ hệ thống cấp nước tập trung đạt 97%… Và có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 40% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 10% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.
Để hoàn thành mục tiêu đề ra, tỉnh Tiền Giang sẽ tiếp tục tập trung hướng dẫn, hỗ trợ các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới xây dựng kế hoạch tiếp tục nâng chất lượng các tiêu chí đã đạt. Đồng thời, tiếp tục xây dựng kế hoạch để đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021 – 2025.
Nhằm tạo động lực trong xây dựng nông thôn mới, tỉnh Tiền Giang chú trọng tháo gỡ các khó khăn cho các HTX, người dân trong sản xuất kinh doanh cũng như phát triển sản phẩm OCOP theo hướng bền vững.
Bởi, theo thống kê hiện nay trên địa bàn tỉnh có 182 HTX nông nghiệp, tuy nhiên chỉ có 7 HTX tham gia Chương trình OCOP. Con số này khá nhỏ so với tiềm năng hiện có trên địa bàn tỉnh. Trong khi việc phát triển sản phẩm OCOP của các HTX gặp một số khó khăn. Cụ thể, trong quá trình thực hiện Chương trình OCOP đòi hỏi HTX phải liên kết chuỗi giá trị, đổi mới công nghệ, cần nguồn lực. Tuy nhiên, hiện các HTX hầu hết có quy mô nhỏ, tiếp cận nguồn vốn tín dụng, liên kết theo chuỗi giá trị, đầu ra sản phẩm còn gặp khó khăn.
Các HTX chưa quan tâm đến kiểu dáng, nhãn mác, bao bì đóng gói, nhất là các loại giấy chứng nhận như: An toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, hệ thống tổ chức, sở hữu trí tuệ…
Chính vì vậy, muốn phát triển chương trình OCOP và xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu hiệu quả, tỉnh cần quan tâm tháo gỡ những khó khăn mà các chủ thể là các HTX đang gặp phải.
Tùng Lâm